بهترین مرجع مسجد غدیر باباعلی مشهد

مسجد ملک زوزن خواف از جاهای جذاب خواف مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد استان خراسان رضوی، فقط بنای باقی‌مانده از شهر دیرین زوزن میباشد. این بنای باشکوه از مساجد کشور ایران یک کدام از اثر ها زیبای تاریخی جمهوری اسلامی ایران میباشد. بقایای این بنای تاریخی در دشت زوزون با سپری شد مجاورت هزار سال، شکوه و عظمت معماری اهل ایران را به صورت میکشد. این سازه دومی مسجد تاریخ‌دار خوارزمشاهیان و احتمالاً اولی بنایی میباشد که در آن از کاشی دو رنگ مصرف شده میباشد. ما درین مقاله آغاز تاریخچه این سازه و نظرها گوناگون در زمینه ی کاربری آن را مطرح می کنیم. به‌دنبال به پژوهش مدل معماری مسجد جامع ملک زوزن میپردازیم. در غایت با جواب به سؤال زوزن کجاست؟ شما‌را به بازدید از این بنای تاریخی دعوت میکنیم.

بقایای مسجد ملک زوزن خواف
تاریخچه مسجد ملک زوزن خواف
اولی پژوهش ها آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد در ارتباط مسجد ملک زوزن خواف بوسیله آندره گدار فرانسوی صورت گرفته میباشد. وی به تحقیق بی نقص این بنای خشتی و قرائت کتیبه‌های آن پرداخت. وی با استناد به تاریخ نوشته شده در کتیبه سازه یعنی سال ۶۱۶ هجری قمری، مجال تشکیل داد این بنای تاریخی را روزگار حکومت “قوام‌الدین مؤیدالملک ابوبکر بن علی الزوزنی” گزینش نموده است.
عکس مسجد جامع ملک زوزن
مَلِک قوام‌الدین زوزنی در حین سلطنت “علاء‌الدین محمد بن تکش خوارزمشاه” قاضی این حوزه‌ بوده و این بنای نفیس را تاسیس نموده است.

بقایای مسجد ملک زوزن
سازه بر شواهد تاریخی، ایجاد کرد این سازه نصفه‌کاره ما‌نده میباشد. برخی معتقدند حمله مغول در کنار مرگ قوام‌الدین سبب نیمه‌تمام ماندن این سازه گردیده‌است.

مسجد ملک زوزن
این بنای نصفه‌کاره چندی سپس رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد در ز‌لزله سال ۷۳۷ هجری قمری ویران شد‌ه‌است.
داربست های مسجد
ظواهر سازه و نازکی به شغل رفته در آن حاکی از آن میباشد که‌این سازه یک ساختمان فرمایشی و احتمالاً سلطنتی بوده میباشد. آندره گدار شواهد بر اساس وجود یک کاخ سلطنتی در جوار این سازه نیز کشف نموده است.

کاربری بنای تاریخی خواف مسجد
یک کدام از ابهامات درباره ی این بنای تاریخی زمینه کاربری آن میباشد. در متن‌ها تاریخی آن زمان، فقط بناهای شاخص حیطه زوزن، مدرسه های آن معرفی شدند. در هیچکدام از منابع تاریخی از مسجد ملک زوزن خواف حرفی به دربین نیامده میباشد. حتی حدود یک قرن آنگاه حمدالله مستوفی در خصوص بناهای این حوزه‌ بیان می‌نماید که” ملک زوزن قصری کبیر درین شهر تاسیس نموده است.

“وی عموم زوزن را نیز اینچنین تعریف می‌نماید:” عموم زوزن از فرقه حنفیه می‌باشند و به اعتقادات خویش به طور کاملً پایبند می باشند.”راجع‌به کاربری بنای تاریخی خواف سه عقیده مسجد، مکتب حنفیه و مسجد-مکتب شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد مطرح گردیده‌است.

آرامگاه امامزاده محمد باقر اسفيدان از حرم مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد متبرکه شهرستان بجنورد میباشد که بنای آن احتمالاً در دورۀ صفوی یا این که قاجار ایجاد شده است. پلان این آرامگاه مستطيلی میباشد و گنبدی با ساقۀ بلند سقف آن را پوشش مي دهد. این سازه دو ايوان داراست: ايوان شرقی با پوشش قوسی که با مقرنس­ كاری ، گچبری و آيينه كاری تزئين گردیده و ايوان جنوبی با پوشش مسطح که به­ روی بعضا تخته ­های پرواز سقف اسم واقف و بانی خير برای تشکیل داد و بازسازی سازه با مرکب خطاطی شد‌ه‌است. اين مقبره به امامزاده محمد باقر، از اولاد امام سجاد (ع) نسبت داده مي خواهد شد.

از نسل امام سجاد (علیه السلام) است و آیتم آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد احترام وعلاقه عموم اسفیدان و آبادی های گوشه و کنار میباشد.به گفته همسایه از تاریخ دفن این امامزاده بیشتراز هزار سال می گذرد و طبق اظهارنظر یک کدام از ازکارشناسان اداره مراقبت به جا مانده فرهنگی خراسان آرامگاه در قرن ششم هجری تاسیس شده است و عموم اسفیدان بر این باورند که وجود امامزاده سبب ساز شده در طول قرنها آسیبی از جانب کوه به آن ها نرسد.
درباره شهید شدن امامزاده محمدباقر (علیه السلام) اسفیدان این داستان سینه به سینه نقل گردیده‌است که می‌گویند: بعداز به شهیدشدن وصال امام رضا (علیه السلام) درزمان خلفای عباسی امامزاده محمدباقر نیز که به خراسان آمده بود گزینه تعقیب و آزار مأموران حکومتی قرار گرفته و با پیکری آسیب دیده به قربت اسفیدان میرسد در رمز منش رهگذری را چشم و از وی میخواهد که نهفته گاه او‌را به مأمورین علامت ندهد وخود در بالای درختی نهفته می‌گردد با وصال کارگزاران حکومت آن مرد برخلاف قولی که داده بود با اشاره دیده ودهان به آنان می فهماند که امامزاده در بالای درخت پنهان گردیده‌است با مکر آن مرد امامزاده به شهیدشدن میرسد.

البته ابن عنبه درعمده الطالب ازمهاجرت محمد آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد صفی الدوله که با ده واسطه به امام سجاد منتهی میشود خبر داده میباشد که نسب او از این قرار میباشد:
محمد صفی الدوله بن عبدالله بن محمد بن عبدالله بن ابومحمد محمدحسن بن ابوعبدالله الحسین بن محمدالاکبر ابن قدمت بن یحیی بن ابی عبدالله الحسین بن زید شهید بن امام زین العابدین (علیه السلام).
وجود آرامگاه امام زاده محمد باقر با گنبد و گلدسته های براق و حاذق دیرینه در اواسط روستا جذابیت وروحانیت خاصی به‌این روستا بخشیده میباشد كه از محیط و اكناف بخصوص ماه مبارك رمضان و روز های محرم برای جاری ساختن مراسم عزاداری و طلب حاجت به انجا روی میاورند. طبق لحاظ كارشناسی ارثیه فرهنگی خراسان آرامگاه در قرن ۶ هجری شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد تشکیل‌شده در دیوار حیاط امام زاده مندرج: مرقد شاهزاده باقر بود اسفیدان از تربتش ایمن بود.

آرامگاه عطار نیشابوری، شعر سرا مالامال شهرت مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد اهل ایران در شهر نیشابور، انتهای خیابان عرفان در راءس باغی در مجاورت قبر کمال الملک واقع گردیده‌است.

تاریخچه آرامگاه عطار
عطار نیشابوری در سال 618 هجری قمری در هنگام حمله مغول، به دست یکی‌از مغولان اسیر و بعد از آن کشته میگردد. اول بنای آرامگاه عطار نیشابوری اندکی بعداز کشته شدن وی، به وسیله حکم دهنده القضاة یحیی بن ساعد از بزرگان نیشابور در میانه قرن هفتم تشکیل‌شده و در اواخر عصر تیموری رو به ویرانی گذاشت.

بعداز آن امیر علی شیر نوایی، وزیر آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد فرمانروا حسین بایقرا عمارتی خوشگل بر آرامگاه عطار نیشابوری تشکیل داد. این سازه در اواخر قاجار در معرض هلاکت قرار گرفت و بالاخره بنای فعلی یکی بناهای آرامگاهی زیبای جمهوری اسلامی ایران با پلان هشت ضلعی با گنبد دو پوش فیروزه ای در سال 1341 هجری خورشیدی ساخته شد، در عصر های پهلوی دوم نوسازی بدون نقص و دهه ۷۰ نیز نوسازی مختصر شد و به سعی انجمن اثر ها ملی، تجدید بنا و تروتمیز شوید.

خصوصیت های معماری و تزیینات آرامگاه عطار
آرامگاه عطار پلانی هشت ضلعیدارد و به تبع نمای بیرونی سازه هشت ضلعی بوده که روی بدنه فرنگی آن و در چهار جهت اساسی، چهار تراس دارنده ورودی و در چهار جهت فرعی، چهار طاق نما دیده میشود، چهار غرفه خرد و در فضای داخلی در به عبارتی جهات چهار سلطان نشین تاسیس کرده اند.
این چهار سلطان نشین دارنده چهار در خرد چوبی و معمولی می‌باشند که به داخل غرفه های خارج گشوده می‌شوند.
تزئینات بیرونی آرامگاه عطار نیشابوری کاشی کاری به رنگ های خردلی، فیروزه ای، لاجوردی، سپید و قهوه ای میباشد.
سنگ قبر عطار به ارتفاع 63/1 متر و پهنا 70 سانتیمتر و طول 32 سانتیمتر در اواسط مقبره نصب گردیده‌است. در اواسط بنای آرامگاه جای دارد و بالای بقاع دارنده گنبد کوچکی میباشد که قوس مازه دار، داراست.
مزار وی از مال نوعی سنگ به اسم افراشته به رنگ مشکی میباشد و اشعاری به خط ثلث آن را تزیین کرده اند.
بر بالای سنگ قبر عطار ستونی سنگی دیده می شود که در قدیم میان دیوار آجری قرار داشته و امروز این دیوار از فی مابین رفته میباشد.
مساحت تک تک آرامگاه عطار نیشابوری 119 متر مربع و بعدها فضای تحت سقف سازه که به طور هشت ضلعی تشکیل‌شده ، نسبتاًً 6×6 متر میباشد.
در ورودی آرامگاه عطار تا قبل از اینً از جهت مشرق بوده که اکنون به جناح شمالی منتقل گردیده و رفت و آمد از سمت شمال مقبره شکل می‌گیرد.
کف داخلی سازه با سنگ مرمر و کف غرفه های رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بیرونی با سنگ سپید خلج مشهد مفروش گشته میباشد.
جرزها و کتیبه های بیرون سازه توسط کاشی معرق کاشی کاری گردیده و بدنه غرفه های خارج حرم بوسیله کاشی کاری معقلی تزئین گشته میباشد.
بدنه داخلی مقبره بوسیله اندود گچ و تزئینات گچی بسیار بی آلایش ای پوشیده گردیده‌است و جدیداً روی این اندود رنگ روغن زده گردیده است.
در باطن هر تراس و طاق نما، آغاز تا مسافت 5/1 متری از کف، سنگ مرمر شغل نهاده شد‌ه‌است.
پس از این سنگ ها یک نوار کاشی به طول نسبتاًً 5/1 متر در درون قـابی از خشت فعالیت گذا شته گردیده‌است که دارنده نقوش هندسی می‌باشند.
طاق حیاط ها دارنده تزئینات مقرنس کاری در درون و کاشی کاری در نمای فرنگی میباشد .
در طرفین هر تراس و طاق نما دو فریم مستطیل صورت شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد از بالای تزئینات سنگ مرمر تا سقف گنبد به چشم میخورد که دارنده تزئینات کاشی با نقوش اسلیمی میباشد.

برخلاف انتظار، آرامگاه بایزید بسطامی خارج از مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد فضاهای معماری و در کناره ای از صحن گروه بایزید قراردارد.
اتاقک خرد فلزی که روی سنگ مرمرین مزار وی نصب گردیده ، مرتبط با سال های اخیر میباشد.
خانقاه بایزید در سمت غربی مرقد واقع میباشد و مشمول سه اتاق خرد متصل به هم با سقف های کوتاه می گردد، در بخشی از ایـن سازه محراب گچبری زیبایی وجود داراست.
بر بالای کتیبه ورودی به اتاق دوم تاریخ 702 ه . ق دیده میشود.
بنای بقاع بایزید فاقد آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد تزئینات گچبری میباشد.
گچبری های اتاق نخستین و دوم صومعه بایزید در آرامگاه بایزید بسطامی بسیار قشنگ و مالامال عمل میباشند و در اجرای آنان غایت هنرمندی به شغل برده شد‌ه‌است، این گچبری ها خاکستری میباشند و دارنده مخلوط بندی زیبایی میباشند.
مناره آرامگاه بایزید بسطامی از اثر ها عصر سلجوقی بوده و یک تاثیر آحاد آجری لبریز عمل میباشد.
این مناره دارنده تاجی خوشگل که تزئیناتش مشابه به مقرنس میباشد.
نقوش به فعالیت رفته دربرگیرنده نقوش گیاهی و هندسی میباشد. روی این منار دو کتیبه خطی وجود داراست یک کدام از آیت الکرسی و دیگری خوانا وجود ندارد.

فضاهای مرتبط به آرامگاه بایزید بسطامی
مسجد ایلخانی
این مسجد بنا شده در غرب آرامگاه بایزید بسطامی، به صورت یک دالان طویل با سقف هلالی میباشد.

صومعه بایزید
پیشینه صومعه یا این که چله منزل رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد های گروه بایزید که از سه اتاقک خرد مربع صورت در امتداد یکدیگر و درجنوب حیاط غربی تشکیل‌شده اند، به قبل از بعدازظهر سلجوقی بازمی خواهد شد و به احتمال کارکشته ، به هنگام ایجاد کرد مسجد نخستین سازه گردیده اند.

حیاط و دالان ورودی ( تراس/ دالان اولجایتو )
این سازه، موسوم به دالان ورودی یا این که الجایتو، در ضلع شرقی تیم آرامگاه بایزید بسطامی جای‌دارد.

اجزای سازه متشکل از یک تراس و دالان نسبتاً طویل میباشد. حیاط سازه پیش از دالان و به منزله سردر ورودی دسته میباشد.

ظاهراً ورود به گروه آرامگاه بایزید بسطامی از روش این تراس و دالان بوده و فضای بیرون و باطن را به هم مرتبط می نموده است درون تراس در دیواره ی سمت چپ و راست به بعدها ۲ در ۱ متر، اسم شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد علی (ع) چهار توشه (چهار علی) به رنگ آبی‌رنگ تکرار گردیده است.

این محل، مرقد امامزاده محمدبن غلی مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بن عبیدا… بن احمد بن العریضی بن جعفر درستگو(ع) میباشد که به مناسبت لقب اش «ابوجعفر» بدین نام نامیده می‌شود. امامزاده جعفر یزد در خیابان امامزاده جعفر قراردارد .علی‌ بن جعفرکوچکترین فرزندامام راست گو (ع) بومی روستای عریضی درصومه مدینه بود ولی براو واولادش چه سپری شد که آواره قراء وامصاردورونزدیک شدند و نواده اش به راءس کشور‌ایران رسید ،‌ یاد تاریخ چندان چیزی به حافظه ندارد وتنها این گزینه مشخص آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد و معلوم و مسلم میباشد که اودراواخر قرن چهارم هجری به‌شکل ناشناس ودرهیئت درویشان بدین شهروارد شد وچندی برای گذران زندگی به شاگردی آهنگری رفت تا اینکه براثرخواب حکم کننده یزد « امیراوجش» شناخته شد
و ازآن پس گزینه احترام واکرام ساکنین عموم مهماندوست این ولایت قرارگرفت بعداز آن سالیانی به عزت و عافیت زیست و فرزندان ونوادگانی از خویش به مکان گذاشت تا اینکه درششم محرم سال ۴۲۴ هجری قمری مرغ جانش به ملکوت اعلی پرکشید ودرمزارتازیان که محلی دراوج تقدس و تبرک بود مدفون شوید.حضرت ابوجعفرمحمد(ع) او‌لین شخص از سلسله سادات میباشد که گذارش به یزد به‌زمین‌خورد و دراین شهر رحل اقامت افکند.
ابوجعفرمحمّد(ع) که نسبش با چهارواسطه رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد به امام جعفرصادق (ع) میرسد ، حدودسال ۳۵۰ ه. ق پا به عرصه وجود گذاشت و دنیایی از خیرو برکت با خویش به ارمغان آورد. درمورد محلّ تولّد وزیستگاه او درتاریخ ، سخنی به بین نیامده ،‌بلکه درمیان اجداداوتنها به محل تولّد و معاش علی بن جعفر، خرد ترین فرزند امام درستگو و جدّچهارم او ، اشاره گردیده که روستای (عُریض) درچهارمایلی مدینه ، محل سکونت اووفرزندانش بوده میباشد و به همین سبب ساز ، سلسله فرزندان او‌را « سادات عُریضی » نامیده اند. درمورد علی عریضی بیان شده که اومردی پارسا و پرهیزکار بودو به امامت برادرش موسی‌بن جعفر(ع) باور شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد راسخ داشت

بنای امام زاده سید محمد از جاهای جذاب مشهد است مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد این سازه به «گنبد خشتی» ، واق در «چهار سوق» یا این که چهار سوی نوغان شهر مشهد مقدس دارای اسم و رسم میباشد ، یکی‌از چندین زیارتگاه اساسی و متشخص این شهر گرامی بعد از بقاع حضرت رضا علیه السلام میباشد . گنبد خشتی از جاهای جذاب مشهد مدفن یک کدام از سادات موسوی شهر مشهد ، از اعقاب حضرت موسی بن جعفر علیه السلام میباشد که در سال ۸۳۲ هجری قمری (فرصت سلطنت شاهرخ تیموری) وفات یافته و بقاع اش هم احتمالاً در به عبارتی مجال تاسیس گردیده‌است . براین اساس گنبد خشتی بعداز بقاع حضرت امام رضا علیه السلام کهن ترین زیارتگاه مشهد مقدس میباشد .

شخص مدفون در گنبد خشتی از جاهای جذاب مشهد که از هم محلی مشهد و دیگر زائران او را «امامزاده سید محمد» ، «فرمانروا محمد» و گاه «شاهزاده محمد» می‌خوانند . اسم کاملش «امیر فرمان روا غیاث الدین محمد بن امیر طاهر الموسوی» میباشد که نسب شریفش با هفده واسطه به حضرت موسی بن جعفر علیه السلام آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد میرسد .

محل ظریف گنبد خشتی در مسافت ۵۰۰ متری بقعه حضرت رضا علیه السلام ، در لبه خیابان طبرسی ، بنا شده در کوچه ای بنام «گنبد خشتی» مچاور چهارسوی نوغان و میدان طبرسی میباشد .
تعریف سازه :
بنای گنبد خشتی یا این که به عبارتی امام زاده سید محمد از جاهای جالب مشهد مشمول یک سرداب با دو سنگ قبر ، یک چهار طاقی مربع صورت به بعدها ۱۰×۱۰ متر بر روی سرداب و یک سنگ قبر پر ارزش در کف چهار طاقی میباشد .
سازه دربرگیرنده چهار حیاط در چهار سو میباشد که یکی آنان مدخل اساسی ایت و سه تراس دیگر دارنده خارج شو به فضاهای گوشه و کنار میباشد . این فضای چهار پهلو با استعمال رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد از چهار پیلگوش تزیینی در صدر تبدیل به فضایی هشت پهلو گردیده که دارنده هشت پنجره در ذیل گنبد میباشد . گنبد سازه هم دو پوششه میباشد . گنید زیرین (آهیانه) از تزئینات بسیار زیبایی شامل است . ذیل آن هم مقرنس کاریهای گچی گرانبها میباشد که بصورت شانزده خوشه آویز هشت ضلعی پایین گنبد را مزین نموده است .
در حین تاسیس سازه هفده آیه نخستین سوره اتفاق را با خط خوش ریحان در تحت گنبد داخلی و هشت پنجره نوشته اند . کتیبه از ضلع جنوبی (قبله) شروع می شود و در به عبارتی جا به نقطه نهایی میرسد . بیست آیه شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد اولیه سوره ملک هم با خط خوش ثلث از تراس جنوبی آغاز و در کناره های چهار تراس مندرج میباشد .

بعد از گزارش ابن بطوطه نزدیک به مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد سال ۷۳۰ق از اولی بارگاه چوبی‌–‌ فلزی برروی مضجع شریف حضرت رضا‌(ع)، دو‌مین بارگاه وابسته به سال ۹۵۷ق در بعد از ظهر صفویه بوده میباشد. در سده‌های بعداز آن نیز بارگاه‌هایی در سال‌های ۱۱۶۰ و ۱۲۳۸قمری و ۱۳۳۸شمسی جایگزین آن شوید. تشکیل داد بارگاه فعلی در سال ۱۳۷۲ش به فرمان تولیت آستان قدس رضوی و با برنامه ای از مدرس فرشچیان استارت شد. ساختار این تاثیر با ترکیبی از آهن، فولاد، چوب گردو، پوشش طلا و جواهرات و نقره و آراستگی‌های اختصاصی در غایت استحکام به وزن ۱۲ بدن و بعد ها ۷۳/۳ و ۷۸/۴ با بلندی چهار متر در بازه هفت سال نقطه آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد پایان یافت.

گنبد طلا و جواهرات و گلدسته‌ها
مقبره‌ خوش یمن یک توشه دیگر در اوایل قرن ششم هم زمان با بعد از ظهر سلجوقیان مستلزم تعمیر شد و در آن فرصت بود که گنبدی برای بقعه شریف امام هشتم (ع) نصب شد که هنوز هم به‌تیتر سقف مدیحه منوره به کار گیری میشود. هزار سال از قدمت گنبد مقبره امام رضا (ع) که به وسیله وزیر پاد شاه سنجر سلجوقی ساخته شد، می‌گذرد. این گنبد که هنوز یاور بر جا میباشد در طول فرمانروا طهماسب صفوی طلاکاری شد و بعد از حراج شدن بوسیله ازبک‌ها، فرمانروا عباس مبادرت به نوسازی آن رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد با آجر‌های طلا جواهرات کرد که گستردن آن روی کتیبه‌ی بدور گنبد مندرج میباشد.

۷۰ سال بعداز آن، زمین لرزه‌ای شهر در سال ۱۰۸۴ هجری قمری مشهد را تکان داد و به گنبد زخم بدون شوخی رساند؛ طوری که فرمانروا سلیمان صفوی مبادرت به طلاکاری دوباره گنبد کرد. گنبد مقبره امام رضا (ع) یک توشه دیگر در سال ۱۲۹۱ خورشیدی گزینه تجدید بنا قرار گرفت. این توشه ز‌لزله‌ی روس‌ها گنبد طلا جواهرات و مسجد گوهرشاد را با هم تکان داد و دولت پهلوی دست به شغل تعمیر گنبد شد. آجر‌های گزینه به کارگیری در گنبد در تاثیر سپری شد فرصت از در بین رفتند و سال ۱۳۵۸، مسئولان شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد آستان قدس رضوی آنان را با صفحه‌های مسی با روکش طلا و جواهرات جایگزین کرد. این کاغذ‌های مسی چهار موازی کلفت‌خیس از آجر‌های گلی کهن و در سود، مستحکم‌خیس از آن ها می باشند و برای نصب آنان روی گنبد، از طریق الکترولیک شد.

تزیینات تراس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد اساسی مسجد فرمانروا مشهد
کتیبه ای در ضلع راست جدار مدخل مهم نمایان میباشد با مضمون اسم معمار
نقطه پايان کتیبه بر روی ضلع چپ جای دارد با مضمون تاریخ ایجاد کرد و بانی
فریم بندی این کتیبه باریکه ممتدی از ترنجی های کتیبه ای میباشد دربرگیرنده ابیات فارسی به خط ثلث کهربایی بر مورد آبی‌رنگ سیر با مضمون فانی بودن عالم
بر روی آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد پخ جدار مدخل اساسی تراس ، تعدادی ترنج به لهجه عربی وجود داراست با مضمون ثنا فرستاده و امامان
کتیبه در نوک تراس به دو لبه منقوش تقسیم گردیده است که خصوصیت خاص زمان صفوی میباشد قسمت پایینی آن خط ثلث سپید رنگی را بر مسئله آبی رنگ سیر می قدرت مشاهده کرد با مضمون قبله ونماز برپایی نماز و دعوت به توحید

تزیینات مناره مسجد سلطان مشهد
در بالای این افریزه، تزئینات به یک فن ترنجی با اندازه های متفاوت تقسیم میشوند. فریم بندی های تزیینی یکسری پره بزرگتر در اطراف ردیف دربرگیرنده حدیث های رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد نبوی به خط ثلث سپید بر مسئله ای سیر میباشد با مضمون فضیلت اذان و مؤذن و دقت به برگزاری نماز.
تزیینات گنبد مسجد فرمان روا مشهد
. ساقه گنبد : به خط درشت کوفی بنایی ؛ سنگ فیروزه ای با رنگ آبی رنگ سیر بین پنجره ها پیاده سازی گردیده است با مضمون فانی بودن
در بالای ساقه گنبد و دری که رو به گنبدخانه اساسی گشوده می‌گردد دارنده مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد

ورودی مسجد حکیم
صورت کلی این سردر از وسعت مستطیل گرفته مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد گردیده است. علامت این مستطیل با اعتنا به اینکه 4 ضلع داراست و 4 عدد جامعی میباشد، در وسعت مستطیل تورفتگی و خارج آمدگی متعددی وجود داراست که برای نشانه دادن شم عظمت و بزرگی ورودی است. ورودی مسجد حکیم از یک‌سری صورت ساخته شده میباشد که‌این خویش نمادی از صلابت میباشد. قوس بالای در ورودی القاکننده ی ادب میباشد و نمادی از فرهنگ وتمدن و هنر اسلامی مسجدها میباشد و سازه را در قبال نیروهای وارده مقاوم می نماید.

شالوده ذهنی افقی رسم قوس در آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد اینجا تحت عنوان یک خط مهم کشیده گردیده است که تیزه را از پاکار جـدا نموده است. در بخش بالای آن چهار باهو (شش ضلعی) جای‌دارد که نعمت رسانی، بی نقص بودن دانا طبیعت منجی موعود معاش جاودانی و طلسم فسخ کننده ی دیده آسیب و بشر بی نقص را می‌رساند. شکنج های 11 مالامال ایجاده گردیده در قوس بالای ورودی نمادی از فشار و کوشش در جهت آشتی دادن وجوه متباین کارها میباشد. این 11 مالامال که جزئی از گونه های کروی میباشند، در واقع به نحوی منظم قرار گرفته اند که احساس جنبش را میدهند.

گنبد مسجد حکیم
صورت مهم داخلی گنبد مسجد حکیم رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد از دایره گرفته شد‌ه‌است و در‌این دایره که از تقســم بـنـدی هـای متعـددی تشکیل‌شده، مـی تـوان مرکزگرایی را احساس کرد. با وصل کردن شالوده های دو تقسیم، مثلث تولید می‌گردد که ایستایی و توازن را به اکران میگذارد.

در دایره مهم، دایره های دیگری محاط گردیده‌است که بیان‌کننده شم تواضع و خشوع میباشد. هیبت بیرونی گنبد کروی میباشد که در اکثر فضاهای مذهبی توشه معناییش جزئی لاینفک از معماری اسلامی گردیده است.

این گنبد مازه دار میباشد و به طور یک قالب قرار گرفته میباشد. نگاره های به شغل رفته در مسجد حکیم، ستاره هشت مالامال و چلیپا می باشند که‌این توشه خیر به طور مجرد بلکه با هم‌نشینی در کنار هم و در معقلی ذیل گنبد به فعالیت رفت اند. این هم نشینی قادر است فردوس، نظم، تعادل و هماهنگی، وحدت ادب و نقطه مقابل تاریکی را به شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بیننده القا نماید

زیربنای آرامگاه و گلشن نزدیک به ۹۰۰۰ متر مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد میباشد و خویش آرامگاه قطعه‌ای میباشد ۱۰ در ۱۰ که توسط منشورها اشراف گردیده است.
ساختمان بلند بقاع باباطاهر بر قاعده ای هشت ضلعی واقع گردیده، ردیف های هشت گانه ساختمان بلند، قطعه سنگ مزار، کف و پله های آرامگاه از سنگ گرانیت حجاری گردیده است.
طول این قاعده از کف خیابان ۲۵ متر میباشد.
پلان آرامگاه به طور هشت ضلعی میباشد که چهار ضلع آن به بعدها 2,5 متر و ضلع های فرعی هر یک 1,70 سانتی متر میباشد
محل قبر در آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد باطن سردابه بوده میباشد که بر ر روی سردابه و کف حرم قبری به بعدها 52*100*177 سانتی متر وجود داراست.
بر روی قبر ضریحی چوبی به بعد ها 127*128*198 وجود داشته که تماما از میان رفته میباشد.
اتاق کوچکی به بدنه غربی حرم باباطاهر در عصر معاصر به بعد ها 2,5*5 متر اضافه گردیده بود که به آن قلندر منزل می گفتند.
بنای مهم با گروه ای از منشورها پوشیده گردیده و دارنده مدخل های ورودی و منفذهای روشنایی میباشد.
محیط بنای آرامگاه باباطاهر فضای سبز وسیعی تاسیس گردیده است
نما و فرش بنای آرامگاه باباطاهر همدان رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد از سنگ میباشد و در باطن آن کتیبه هایی از کاشی وجود داراست.
مدل و معماری بی آلایش دارااست و از یک گنبد منزل ای با یک ورودی ساخته شده میباشد.
طول گنبد تا کف آن 6 متر است.
سقف آرامگاه باباطاهر ، کاشی کاری معرق میباشد.
ردیف‌ های هشت‌گانه، سنگ مزار و پله ‌ها تمامی از سنگ گرانیت تشکیل‌شده‌اند.
نمای ساختمان از سنگ سپید مرغوب ایجاد شده است و کتیبه‌ هایی از کاشی شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بر آن وجود دارااست.