بهترین مرجع مسجد غدیر باباعلی مشهد

مسجد، نام جای و در لغت به معنای مکان سجده و عبادت است[1] و در اصطلاح، به مکانی گفته می گردد که مقام عبادت و خشوع می‌باشد. هر تعدادی کلمه و واژه مسجد درباره‌ی چهار دیواری خاصی به کار می‌رود که برای عبادت ایجاد شده است، ولی در اسلام تمامی زمین، پاک و پاکیزه میباشد و قادر است سجده‌گاه و مسجد مؤمن قرار گیرد.
نبی اکرم(ص) در حدیثی بعد از ذکر فضیلت مسجد الحرام و مسجد الأقصی، به ابوذر فرمود: «حیثما ادرکتک الصلاة فصلِّ و الأرض لک مسجد؛[2] هر جا وقت نماز رسید، به عبارتی جا نماز بخوان که سرتاسر زمین برای تو مسجد میباشد».
واژه مسجد، با صیغه‌های گوناگون 29 توشه در قرآن به کار رفته و در بیشتر مورد ها، منظور مسجد الحرام میباشد که تحت عنوان اول مسجد روی زمین شناخته و برای عبادت عموم ایجاد شده است:
) إِنّ أَوّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلّذی بِبَکّةَ مُتوشهَکًا وَ هُدًى لِلْعالَمینَ(؛[3]
«اول منزل‌ای که برای عموم قرار داده شد‌ه‌است، منزل‌ای هست در مکه که مایه برکت و هدایت برای جهانیان می باشد».
مهمترین نقش مسجد، مرکزیت بخشیدن به عبادت مسلمانان هست. مسجد محیطی، می باشد که آدم پلشت نباید وارد آن گردد و دور و اطراف و زمین آن بایستی از هر سیرتکامل زشتی محفوظ باشد.
مسجد ضمن مرکزیت برای عبادت، محلی برای آرم دادن اتحاد و هماهنگی امّت و تمسّک جمعی به «حبل الله» چهت نیل به هدف ها الهی و انسانی، مرکزی برای حکومت و آنگاه، مکانی برای آموختن و تعلّم بود.
در این نوشته، سعی بر این است که علاوه بر شناخت بیشتر با مقام و آداب مسجد، وظایف شخص در ازای مسجد و نقش سازنده آن را در معاش تبیین کنیم و گامی برای رونق بیشتر مساجد برداریم. ان‌شاء الله
الف) رده مسجد
مسجد در فرهنگ وتمدن اهل بیت(ع) مهمان‌منزل پروردگار در زمین، مقام نزول خیرات و برکات آسمانی، منزل درایت و عبادت، عشق و محبت، صفا و صمیمیت، ایثار و عفووبخشش، تجلی‌گاه فردوس در زمین و تفریح‌گاه موحّدان می باشد.[4]
پیامبر اکرم(ص)، در اولین گام برای تشکیل حکومت اسلامی، مسجد النبی را در مدینه اساس‌گذاری کرد که اولیه مقر علمی، سیاسی، اجتماعی و حکومتی اسلام به شمار آمد و تحت عنوان مرکز یادگرفتن معارف اسلامی و آدم ‌سازی و راءس حکومت و سیاست‌گذاری شناخته شد.
1. منزل معبود
آفریدگار متعال میفرماید:
)وَ أَنّ الْمَساجِدَ لِلّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللّهِ أَحَدًا([5]؛
«مساجد برای خداست. پس احدی را جز وی نخوانید»؛ یعنی تمامی چیز در مساجد برای خداست و مسجد مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد می بایست مکان تبلیغ قیمت‌های الهی باشد.
پیامبر پروردگار(ص) فرمود: «در تورات درج شد‌ه‌است که: منزل‌های اینجانب روی زمین، مساجد هستند. آفرین به هر کس خویش را در منزل‌اش پاکیزه نماید و آن گاه برای دیدارم به منزل‌ام بیاید. مطلع باشید بر صاحبخانه است که میهمان را گرامی دارد؛ آنان که در ظلمت‌های شب به مساجد می روند، بشارت باد بر آن ها به نور براق در روز قیامت».[6]
امام صادق(ع) فرمود: «بر شما باد به رفتن به مساجد؛ چون مساجد، منزل‌های خدا در روی زمین میباشند. کسی که پاکیزه وارد آنها گردد، آفریدگار او‌را از گناهانش منزه می‌نماید و او را در زمره زائران خودش می‌نویسد. پس در مساجد بسیار نماز و دعا بخوانید.[7]
در حدیث قدسی آمده هست: «مساجد منزل‌های اینجانب در زمین میباشند. مساجد برای اهل اسمان نورافشانی می‌نمایند؛ همانطور که ستارگان برای اهل زمین می‌درخشند».[8]
2. منزل پرهیزکاران
رسول خداوند(ص) فرمود: «المَسجِد بَیتُ کُلِّ تَقیٍ؛[9]
«مسجد، منزل هر پرهیزکار هست».
در حدیث دیگر فرمود:
«مساجد، منزل پرهیزکاران میباشد و کسی که مسجد منزل‌اش باشد، آفریدگار آسایش، متانت و عبور از صراط را برای وی ضمانت می‌نماید».[10]
3. منزل مؤمن
از فرستاده اکرم(ص) نقل گردیده‌است که فرمود: «المَسجِدُ بَیتُ کُلِّ مُؤمِنٍ؛[11] مسجد، منزل هر مؤمن است».
4. مقام پیامبران
نبی گرامی(ص) فرمود: «المَساجِدُ مَجالسُ الأنبیاءِ؛[12] مساجد، منزلت پیامبران است».
5. برگزیدگان جای
رسول خدا(ص) فرمود: «خَیرُ البِقاعِ المَسجِدُ وَ شَرُّ البِقاعِ الأسواقُ؛[13] شایسته ترین جای ‌ها مسجد میباشد و بدترین آنها بازار میباشد».
6. محبوب‌ترین جای
امام علی(ع) فرمود: «هر کس بخواهد به مسجد وارد گردد، مودب و ادب وارد شود؛ زیرا مساجد، منزل‌های پروردگار و دوست داستنی‌ترین زمین‌ها نزد خداست و دوستداشتنی‌ترین شخص پیش آفریدگار، کسی است که نخستین از کلیه وارد مسجد و بعداز تمامی، از آن بیرون گردد».[14]
نبی اکرم(ص) فرمود: «نشستن در مسجد برای اینجانب عالی از نشستن در بهشت است؛ چون در پردیس خشنودی خودم فراهم می‌شود و در مسجد خشنودی پروردگار به دست می آید».[15]
و در ذکر دیگری فرمود: «أَحبُّ البِلاد اِلَی اللهِ مَساجِدُها وَ أبغَضُ البِلادِ إِلَی اللهِ اَسواقُها؛[16] دوست داستنی‌ترین جا پیش معبود مساجد، و مبغوض‌ترین زمین پیش خدا بازارها می باشند».
7. ساختن مسجد
ازآنجاکه مساجد در اسلام مقام بسیار مهمی دارا هستند، بر ساختن و تعمیر مسجد آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد تأکید متعددی گردیده است. نبی اکرم(ص) فرمود: «مَن بَنی مَسجِداً وَلَو مَفحَصَ قَطاةٍ بَنَی اللهُ لَهُ بَیتاً فی الجَنَّةِ؛[17] هر کس مسجد بسازد، در صورتی چه به اندازه خوابگاه مرغ سنگ‌خواره‌ای باشد، معبود برای وی در فردوس منزل‌ای می‌سازد».
اما هنگامی ساختن مسجد گران بها است و این تمامی اجر دارااست که هدف از تشکیل داد آن، اعلای کلمه و واژه توحید و تبلیغ تمدن اسلام ناب و مدرسه پیامبران و امامان معصوم(ع) باشد؛ البته در حالتی که هدف غیر الهی و شیطانی باشد، خیر فقط قیمت و ثوابی ندارد، بلکه سازنده آن مؤاخذه خواهد شد. از این رو، پروردگار از او‌لین بانی مسجد در اسلام که مسجد قبا را ایجاد کرد، به این شکل خاطر می‌نماید:
)لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التّقْوى‏ مِنْ أَوّلِ یَوْمٍ أَحَقّ أَنْ تَقُومَ فیهِ فیهِ رِجالٌ یُحِبّونَ أَنْ یَتَطَهّرُوا وَ اللّهُ یُحِبّ الْمُطّهِّرینَ(؛[18]
«مسجدی که از روز آغاز بر پایه ی زهدو تقوا سازه گردیده، سزاوارتر هست که در آن به نماز قیام کنی؛ زیرا در این مسجد عده ای میباشند که دوست دارند پاک و منزه شوند و خداوند پاکیزگان را دوست دارد».
اما آفریدگار به اشخاصی که با هدف های دیگر مسجد ساختند، خیر تنها ثوابی نمی‌دهد، بلکه با آن‌ها به شدّت برخورد می‌نماید و آنان را منافق به شمار میاورد:
)وَ الّذینَ اتّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرارًا وَ کُفْرًا وَ تَفْریقًا بَیْنَ الْمُؤْمِنینَ وَ إِرْصادًا لِمَنْ حارَبَ اللّهَ وَ رَسُولَهُ مِنْ قَبْلُ وَ لَیَحْلِفُنّ إِنْ أَرَدْنا إِلاّ الْحُسْنى‏ وَ اللّهُ یَشْهَدُ إِنّهُمْ لَکاذِبُونَ( [19]؛
«منافقان افرادی‌اند که مسجدی ساختند به خواسته ضرر رساندن به نبی و مؤمنان و تقویت شرک و تشکیل داد تفرقه دربین مؤمنان و کمین‌گاه برای اشخاصی که باایمان و پیامبرش نزاع کرده بودند، و آنان پیمان خاطر می‌نمایند که نظری جز خیر نداشته‌ایم امّا خدا مدرک می دهد که لاف میگویند».
بعد خداوند اضافه می‌نماید:
) لا تَقُمْ فیهِ أبداً(؛
«هیچ وقت در آن مسجد نماز اقامه مکن یا این که هیچ گاه در آن مسجد نایست».
از این آیه ها بر میاید که «مسجدسازی» بایستی مطابق تقوای الهی نهاد‌گذاری خواهد شد و مقصود این باشد که آفریدگار در آنجا عبادت و گرانقدر داشته خواهد شد و محل اجتماع کسانی باشد که عشق دارند به سوی خداوند جنبش نمایند و خویش را پاک و پاکیزه سازند و خودسازی نمایند و هدف ها الهی را در آنجا به ایفا درآورند. و مسجد بایستی مرکزی برای اجتماع و اتحاد مسلمان ها باشد و عایدی اسلام و مسلمین در آن مورد توجه قرار گیرد، خیر اینکه محلّ باند‌بازی و تفرقه و ضرر رساندن به مسلمان‌ها و موجب بدبینی به آفریدگار باشد و در آن کفر و الحاد و شرک تقویت شود.
در آیه دیگر، قرآن صریحاً می فرماید:
)ما کانَ لِلْمُشْرِکینَ أَنْ یَعْمُرُوا مَساجِدَ اللّهِ فرمانرواِدینَ عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ بِالْکُفْرِ أُولئِکَ حَبِطَتْ أَعْمتاعُهُمْ وَ فِی النّارِ هُمْ خالِدُونَ([20]؛
«مشرکان را نرسد که مساجد پروردگار را آباد نمایند، با آنکه خویش شاهد شرک خویشتن‌اند؛ چه اینکه ایفا آن ها بی‌اجز و فسخ می‌باشد و خویش در دوزخ وجهنم جاودان‌اند».
بعد از آن می‌فرماید: )إِنّما یَعْمُرُ مَساجِدَ اللّهِ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَ الْیَوْمِ اْلآخِرِ وَ أَقامَ الصّلاةَ وَ آتَى الزّکاةَ وَ لَمْ یَخْشَ إِلاّ اللّهَ فَعَسى‏ أُولئِکَ أَنْ یَکُونُوا مِنَ الْمُهْتَآئینَ[21](؛
«مسجدهای معبود را تنها کسی آباد می‌نماید که به معبود و روز جزا ایمان دارااست، نماز به پا نماید، زکات دهد و جز از معبود نترسد. باشد که آنان از هدایت یافتگان باشند».
گروهی از مفسران معتقدند که منظور، عمران ظاهری وجود ندارد بلکه این کلمه بر عمران معنوی نیز دلالت دارااست که به عبارتی آباد نگاه‌داشتن مساجد و حضور در آن ها برای ادای نماز و شغل های سودمند است؛ چنان که میبدی در تفسیرش گفته میباشد: «عمارت مسجد، وارد شدن و نشستن در آن میباشد و به قولی، بالا بردن بنای مسجد و پسندیده کردن آن و به قولی عمارت مسجد، عبادت کردن، نماز خواندن و طواف در آن است».[22] آیت الله مکارم شیرازی نیز می‌فرماید: «آیه مضمون‌ وسیعی دارااست و همگی کارها را در بر می‌گیرد».[23] زمخشری نیز بعد از نقل هر دو لحاظ از نبی اکرم(ص) نقل می‌نماید که آفریدگار فرمود: «إِنَّ بُیوتی فی ألارضِ المَساجِدَ، وَ أنَّ زُوّاری فیها عُمّارُها؛[24] مساجد، منزل‌های اینجانب در زمین می باشند و فی مابین آبادکنندگان مساجد، همانا ملاقات کنندگان اینجانب قرار دارند».
8. آبادی معنوی مساجد
روزی نبی پروردگار(ص) خطاب به ابوذر فرمود: «در تعمیر و آبادانی مساجد تلاش کن که اجر آن از حوزه‌ آفریدگار، پردیس هست».
ابوذر پرسید: مساجد را چه‌گونه آباد کنیم؟
پیامبر(ص) فرمود: «در مساجد با صدای بلند حرف نگویید، صحبت فسخ و حرف خطا نزنید و داد و ستد و خرید و فروش نکنید. ای اباذر! تا در مسجد هستی، تلاش کن یاوه و بیهوده نگویی و در شرایطی‌که این یکسری امر را رعایت نکردی، روز قیامت جز خویشتن را سرزنش و شماتت نکن».[25]
امام درستگو(ع) از فرستاده اکرم(ص) نقل می‌نماید که فرمود: «زیرا خدا گران قدر و بلندمرتبه ببیند که اهل یک آبادی (شهر یا این که روستا) در نافرمانی وی زیاده‌روی کرده‌اند، البته دربین آنها سه بدن مسلمان (حقیقی و واقعی) هست، خطاب فرماید: «ای گناه‌کاران و اشخاصی که از امر‌های اینجانب رمز برتافته‌اید! اگر فی مابین شما مؤمنانی نبودند که با یکدیگر کریم‌اند و با نمازگزاردنشان، زمین و مساجد من‌را آباد می‌گردانند، و در سحرگاهان استغفار می‌نمایند، عذابم را بر شما فرود می‌آوردم».
مرحوم نوری در ذیل حدیث سابق الذکر می‌نویسد: «حدیث در این مضمون‌ صراحت رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد دارد که خواسته از عمران مساجد، دایر نگاه‌داشتن آن ها بوسیله نماز، دعا، خیال و خاطر آفریدگار، تلاوت قرآن و جز اینهاست، خیر تعمیر و ترمیم سقف و دیوار آن».[26]
یک نکته
گاهی آدم نمی‌تواند در مسجد حضور یابد و به دلایلی می بایست فریضه نماز را در منزل بجا آورد. از این رو، در اسلام سفارش گردیده است که اتاقی را برای نماز و رمز و نیاز تخصیص دهد؛ همانطور که امروزه نمازخانه‌هایی را در اداره ها، هواپیماها و .... تخصیص داده‌اند. امام راستگو(ع) در طومار‌ای به فردی به اسم مسمع نوشت: «دوست دارم که یک کدام از اتاق‌های رده را مسجد قرار دهی».[27] آن حضرت در حدیث دیگری فرمود: «علی(ع) در خانه خویش اتاقی را که خیر خرد بود و خیر تعالی، منحصر نمازش قرار داده بود».[28]
اما پر‌نور است که‌این فرمان نباید موجب شود که بشر حضور کمتری در مساجد پیدا نماید. از این‌رو، بر حضور در مساجد همگانی، به خصوص مساجدی که خصوصیت خاص دارا‌هستند، بسیار تأکید و اجر‌های متعددی برای نماز قرائت در در آن‌ها آورده شده است.
9. آثار رفتن به مسجد
امام صادق(ع) فرمود: «اینجانب مَشی إلی المَسجِدِ، لَم یَضَع رِجلَهُ عَلی رَطبٍ وَلا یابِسٍ إلاّ سَبّحَت لَهُ الارضُ إلی الأرضینَ السابِعةَ؛[29] هر کس به طرف مسجد گام بردارد، پایش را بر خیس و خشکی نمی‌گذارد، جز آنکه زمین تا طبقه هفتمش برای وی تسبیح می‌گوید».
پیامبر اکرم(ص) فرمود: «بشارت باد بر کسانی که در تاریکی شب به طرف مساجد می‌روند به نوری که در روز قیامت برای آنان پیدا می شود».[30]
در ذکر دیگری فرمود: «هر که برای کمپانی در نماز جماعت به مسجدی رود، برای هر قدمی که بر میدارد، هفتاد هزار حسنه برایش نوشته خواهد شد و به به عبارتی اندازه درجاتش بالا رود و در صورتیکه در آن موقتا بمیرد، معبود هفتاد هزار فرشته بگمارد که در قبرش به دیدار وی فرایند و انیس تنهایی وی باشند و تاهنگامیکه برانگیخته گردد، برایش آمرزش بخواهند».[31]
10. حضور در مسجد
نبی اکرم(ص) به ابوذر فرمود: «ای اباذر! مادامی که تو در مسجد هستی، خدا در مقابل هر نفسی که می کشی، یک رتبه در بهشت به تو عطا می‌نماید و ملائکه بر تو سلام می‌فرستند و برای تو برای هر نفس در مسجد، ده حسنه می‌نویسند و ده گناه از تو منزه می‌نمایند».[32]
و در حدیث دیگری فرمود: در مسجد به انتظار نماز نشستن، عبادت است، مگر شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد آنکه حدثی از وی راز زند ». پهنا شد: ای فرستاده پروردگار! حدث چیست؟ فرمود: «غایب بودن کردن».[33]
11. اجر نماز در مسجد
فرستاده اکرم(ص) فرمود: «نماز در مسجد اینجانب (مسجد النبی(ص)) پیش معبود، مساوی ده هزار نماز در مساجد دیگر میباشد، مگر در مسجد الحرام که نماز در آن، معادل صد هزار رکعت هست».[34]
امیرمؤمنان(ع) فرمود: «اجر نماز در بیت‌المقدس، متساوی هزار رکعت نماز می‌باشد و نماز در مسجد اعظم (جامع)، موازی صد نماز می‌باشد و نماز در مسجد محله و قوم و قبیله ،اجر 25 رکعت نماز را دارد و در مسجد بازار، دوازده موازی نماز هست و نماز در منزل، به اندازه یک نماز اجر دارد».[35]
حضرت امام خمینی(ره) می فرماید:
«در شرع مقدس اسلام بسیار سفارش گردیده است که نماز را در مسجد بخوانند و عالی از تمامی مسجدها، مسجد الحرام است و آن گاه مسجد رسول اسلام(ص)، آن گاه مسجد کوفه، آن‌گاه مسجد بیت المقدس، آنگاه مسجد جامع هر شهر و آنگاه مسجد محله و پس از مسجد محله، مسجد بازار هست».
و بعد از آن میفرماید: «زیاد رفتن به مسجد و رفتن به مسجدی که نمازگزار ندارد، مستحب هست و هم محلی مسجد در شرایطی که عذری نداشته باشد، مکروه هست در غیر مسجد نماز بخواند».[36]
12. بی‌توجهی به مسجد
در حدیثی از نبی اکرم(ص) آمده می‌باشد که فرمود: «لا صَلاةَ لِجارِ المَسجِد إلاّ فی المَسجدِ؛[37] نمازی برای اهل یک محل مسجد وجود ندارد، مگر در مسجد».
در حدیث دیگر فرمود: «کسی که در مسجد ندای نماز را بشنود و بدون انگیزه از آن بیرون خواهد شد، منافق است، مگر اینکه قصد بازگشت داشته باشد».[38]
امام امت(ره) فرموده است: «مستحب میباشد آدم با هر که در مسجد حاضر نمی شود، طعام نخورد و در امور با وی مشورت کردن نکند و اهل یک محل وی نشود و از وی زن نگیرد و به وی زن ندهد».[39]
و از امام درست گو(ع) آورده شده که فرمود: «مساجد از همسایگانش که آن را زیارت نکردند، نزد معبود گلایه کردند. آفریدگار به آنها وحی کرد: به عزت و جلالم عهد و پیمان که نمازشان را نپذیرم و عدل و داد آن ها را میان عموم آشکار نسازم و عفووبخشش اینجانب به آن ها نرسد و در بهشتم در مجاورت خود قرارشان ندهم».[40]
ب) آداب مسجد
1. آداب ورود به مسجد
امیرمؤمنان(ع) فرمود: «هر که بخواهد وارد مسجد خواهد شد، با ادب و متانت وارد گردد؛ چون مساجد، منزل‌های خداوند و دوست داستنی‌ترین محل‌ها پیش پروردگار هستند».[41]
از اهل بیت(ع) بیان شده که فرموده‌اند: «عالی آن است که هنگام ورود به مسجد، شروع با پای راست وارد شوی و هنگام خروج، با پای چپ بیرون شوی».[42]
پیامبر اکرم(ص) فرمود: «لا تَدخُلِ المَسجِدَ إلاّ بِالطَّهارَة وَ مَن دَخلَ مَسجِداً بِغَیرِ الطَّهارَِةِ فَالمَسجِدُ خَصمُهُ؛[43] وارد مسجد نشو، مگر با پاکی، و هر که فارغ از آن وارد گردد، مسجد معاند وی خواهد بود».
فاطمه زهرا(س) فرمود:
«رسول وقتی که داخل مسجد میشد، اینگونه می‌فرمود: «بِسم اللهِ، اللَّهُم صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ فَاغفِر ذُنُوبی وَ افتَح أبوابَ رَحمَتِک؛ به اسم خدا، خدایا! بر محمد و آلش سلام بفرست، و گناهانم را ببخش و درهای رحمت خویش را برایم گشوده کن».[44]
2. آداب حضور در مسجد
امام صادق(ع) فرمود: «هر گاه درون مسجد شدی، ثنا و سپاس پروردگار بگو و بر پیامبر صلوات بفرست».[45] فرستاده اکرم(ص) فرمود: «مساجد را گذرگاه قرار ندهید، مگر اینکه دو رکعت در آن نماز بخوانید».[46] امیرمؤمنان(ع) فرمود: «سنت این میباشد که زمانی در مسجد می‌نشینی، رو به قبله باشی».[47] فرستاده معبود(ص) فرمود: «ای اباذر! هر نشستی در مسجد بیهوده است، مگر نماز خواندن یا این که بیان بیان کردن، پی‌دانش بودن و سؤال علمی کردن».[48]
در ذکر دیگری از آن حضرت آمده میباشد: «اِنَّما نُصِبَتِ المَساجِدُ لِلقُرآنِ؛[49] همانا مساجد برای قرآن سازه گذاشته گردیده‌اند».
طبق این ذکر، مساجد مکانی برای آشنایی، شناساندن و آموزش قرآن و حقایق آن و اجرای نرم افزار‌ها و دستورهای آن باید باشد؛ چنان که در عصر فرستاده اکرم(ص) و امامان(ع) اینگونه بود.
براین اساس باید مساجد را عملاً تکریم و احترام آنان‌را نگهداری کنیم و در حد اقتدار از آن‌ها فایده برگیریم و از آنچه در شأن مساجد و منزل‌های پروردگار وجود ندارد، بپرهیزیم.
در حدیثی از امام صادق(ع) آمده میباشد: «إنّما اُمِرْنا بِتَوالاِ المَساجدِ لأنّها بُیوُتُ اللهِ فِی الأرض؛[50] ما مأمور به بزرگداشت مساجد گردیده‌ایم؛ چون مساجد، منزل‌های معبود در روی زمین‌ به شمار میایند».
در مکان دیگر فرمود: هر که مسجد را گرامی و از افکندن آب دهن و بینی در آن غربت نماید، در روز قیامت در حالی به لقای الهی نائل خواهد شد که شادمان میباشد و طومار اعمالش به دست راستش داده می شود».[51]
3. شغل های ناروا در مسجد
امام درستگو(ع) فرمود: «جَنِّبُوا مَساجِدَکُم الشِّراءَ وَالبَیْعَ»؛[52] مساجد خویش را از خریدوفروش به دور نگهدارید».
پیامبر اکرم(ص) فرمود: «ورود به مسجد برای اشخاص جُنب و حایض، روا وجود ندارد».[53]
در ذکر دیگری فرمود: «صحبت ناروا در مسجد، حسنات را میخورد؛ آن سیرتکامل که چهار پایان علف‌ها را می‌خورند».[54]
و فرمود: «مَن اسمَ فِی المَسجدِ بِغَیرِ عُذرٍ إبتَلاهُ اللهُ بَلاءً لازَوالَ لَهُ؛[55] کسی که بدون بهانه در مسجد بخوابد، پروردگار او را به بلایی گرفتار می‌نماید که از در میان رفتنی وجود ندارد».
امید‌است‌ با سود‌گیری هر چه بیشتر از دستورهای گرانبها مدرسه اهل بیت(ع)، روز آپ تو دیت شاهد پررونق‌خیس شدن مساجد باشیم. ان‌شاء الله

مَسْجد مکان عبادت خداوند و قرائت نماز که ممکن می‌باشد ساختمانی محصور یا زمین سوای سقف و دیوار باشد. مسجد قبا اولیه مسجدی می باشد که در اسلام ساخته شد.

در شریعت اسلامی، مسجد آداب و احکامی ویژه داراست. از مسجد غالباً برای عبادت جمعی و عمل‌های فقهی گروهی استفاده می‌گردد و مهم ترین عبادتی که در آن به جا می‌آورند، نماز جماعت هست.

مسجد علاوه بر کاربرد عبادی، کارکردهای اجتماعی، سیاسی، آموزشی و قضایی برای مسلمانان داشته که برخی از این کارکردها تاکنون باقیمانده می باشد. مساجد در کشور‌ایران، نقش مهمی در توفیق انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ش ایفا کردند.

فهرست
۱ مضمون‌‌شناسی
۲ مسجد در قرآن
۳ پیشینه مسجد در اسلام
۴ احکام و آداب مسجد
۵ عنایت و فضیلت مسجد
۶ معماری
۶.۱ منبر
۶.۲ محراب
۶.۳ مناره
۶.۴ مقصوره
۷ کارکردها
۷.۱ کارکرد آموزشی
۷.۲ کارکرد اجتماعی
۸ نقش مسجد در انقلاب اسلامی کشور ایران و نگهبانی مقدس
۹ جستارهای وابسته
۱۰ پانویس
۱۱ منابع
مضمون‌‌شناسی
«مسجَد» در زبان عربی به معنای نهادن پیشانی بر زمین و به خاک افتادن به نشانه کمال خشوع می‌باشد و مسجِد به معنای جایی میباشد که در آنجا سجده می‌کنند.[۱] بعضی معتقدند کلمه مسجد از کلمه و واژه‌ای غیر عربی «msgď» به معنای معبد گرفته شد‌ه‌میباشد که در متون لهجه آرامی مربوط به قرن پنجم پیش از ولادت مسیح وجود داراست.[۲] در بعدازظهر پیش از اسلام این کلمه و واژه برای اشاره به جای‌جای و معبدی بوده که در آن معبود را عبادت می‌کرده‌اند.[۳] بعضا معتقدند کلمه و واژه «مساجد» در آیه چهلم سوره حج در همین مضمون‌ به فعالیت رفته میباشد.[۴]

دهخدا با استناد به منابع دیرین و ذکر نمونه‌های بسیار از آن‌ها نوشته میباشد که واژه و کلمه عربی مسجد، در اصل، به صورت واژه و کلمه «مَزگِت» از لهجه آرامی وارد عربی و فارسی شد‌ه‌است.[۵] او به نقل از این منابع آورده می باشد که حروف «ز»، «گ» و «ت» در عربی به «س»، «ج» و «د» تغییر کرده و مسجد در عربی یعنی جای سجده کردن. به نقل این منابع، مزگت به معنای نمازخانه، خانۀ معبود، «خانه‌ای که برای پرستش آفریدگار بسازند و هرکس خواست در آن عبادت کند» و نظائر آن می‌آمده میباشد.[۶]

مسجد در اصطلاح رایج فعلی به معنای عبادتگاه خاص مسلمان‌ها و محل نماز خواندن آنهاست. گفته‌اند از آن رو که مسلمانان در نماز، سجده می‌کنند و سجده نهایت خضوع در عبادت است، این مکان را مسجد به معنای جای سجده نامیده‌اند. مسجد، به نظر شرعی احکامی ویژه دارااست و به حیث مادی ممکن است عبارت از یک ساختمان محصور دربین دیوارها یا یک زمین فارغ از سقف و دیوار باشد.[نیازمند منبع]

«مسجد جامع» نیز به معنای مسجد به عمل می‌رود ولی غالبا مراد از این واژه و کلمه مسجدهای بلندمرتبه یا مساجدی در شهرها می‌باشد که نماز جمعه در آن اقامه می شود.[۷]

مسجد در قرآن
کلمه مسجد بیست و هشت بار به طور توده و مفرد در قرآن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد به عمل رفته هست که در برخی از آنها از عنایت مسجد و محافظت آن کلام رفته می‌باشد؛ به عنوان مثال: «إِنَّما یعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیوْمِ الْآخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَی الزَّكاةَ وَ لَمْ یخْشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسی أُولئِكَ أَنْ یكُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِین (ترجمه: مساجد را صرفا كسی آباد میكند كه به پروردگار و روز قیامت ایمان آورد و نماز را برپا دارد و زكات بدهد و از كسی جز آفریدگار نترسد- امید‌میباشد‌ آنان هدایت یابند.)[ توبه–۱۸]

مالکیت مسجد در قرآن به پروردگار نسبت داده شده می باشد.(جن/۱۸) از امام راستگو(ع) از علت احترام مساجد پرسیدند، آن حضرت در پاسخ گفتند: «زیرا مساجد خانه‌های آفریدگار در زمین‌اند».[۸]

در آیه ۱۲۵ سوره بقره، به مسجد مکه که همان مسجدالحرام است، به عنوان مکانی برای فعالیت‌های آیینی و نیز محل گرد هم آمدن اشاره گردیده است [۹] و در آیه ۹۶ سوره آل عمران این مسجد به عنوان اولیه خانه‌ای که برای عبادت مردم برپا شده، نام برده است.[۱۰]

پیشینه مسجد در اسلام
عبدالحسین زرین‌کوب:

«که اذعان کرد در اسلام، آئین را با هنر سازگاری نیست؟ برعکس، این هردو یکدیگر را در آغوش می کشند و آن هم در مسجد.»[۱۱]

بنابر تعالیم رسول اکرم(ص)، عبادت آفریدگار و نماز، به مکانی خاص نیاز ندارد و در هر جایی از زمین می‌توان آفریدگار را عبادت کرد و نماز گزارد؛ چنان که در حدیثی از آن حضرت نقل شده است: «جُعِلَت لِی كُلَّ أرضٍ طَیبَةٍ مَسجِداً وَ طَهوراً (همگی زمین برای من منزه و مسجد قرار آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد داده شده است.»[۱۲]) به این رو، مسلمانها پیش از مسافرت، جایی خاص برای نماز گزاردن نداشتند و هر جا که امکان آن مهیا بود نماز می‌خواندند و نبی(ص) یار و همدم افرادی انگشت‌شمار مانند امام علی (ع) نماز را به صورت مخفیانه ادا میکرد.[۱۳] بنابر گزارش‌هایی در منابع تاریخ اسلام، آن حضرت بعداز علنی شدن دعوت، گاهی کنار کعبه نماز می‌گزارد.[۱۴]

مسجد قبا اول مسجدی می باشد که در اسلام ساخته شد. هنگامی فرستاده از مکه به مدینه می‌آمد، پیش از ورود به مدینه یک هفته در قبا ماند و درین فرصت به درخواست مردم مسجدی درین حوزه‌ ساخت. برخی گفته‌اند این مسجد به پیشنهاد عمار یاسر ایجاد شده است.[۱۵]

با مسافرت مسلمانها به مدینه، نبی مکانی را برای نماز جماعت و نیز جلسه مسلمانان برگزید و با همراهی مؤمنان آن مکان را به صورتی ساده برای این عمل فراهم کرد. این مسجد که مسجدالنبی یا مسجد پیامبر نام گرفت، به زودی مقام ویژه‌ای نزد مسلمان‌ها یافت و به مکانی برای عبادت، آموزش مذهبی، کار‌های جمعی و تصمیم‌گیری‌های مهم سیاسی تبدیل شد. پیش از این، نبی در بعضا مکانهای مکه به یار مؤمنان نماز جماعت خوانده بود ولی جایی را به عنوان مسجد تعیین نکرده بود.[نیازمند منبع]

مسجدْ بعد از مهاجرت، افزون بر عبادت، مرکزی برای اداره حکومت بود و بعد به عنوان مکانی آموزشی و تبلیغی نیز به عمل رفت. بعد ها زمانی دار‌الحکومه و مدرسه ساختند، مسجد به عبادت اختصاص داده شد؛ گرچه گهگاه از آن به عنوان مدرسه نیز استعمال می شد.[۱۶]

نمایی از مسجد کوفه
در جریان فتوحات عراق و شمال آفریقا در قرن اولیه هجری، مسلمان ها با الگوبرداری از رسول اکرم(ص) در مدینه، معمولا فضایی را که در راس اردوگاه‌هایشان قرار داشت به مسجد مهم اختصاص می‌دادند. با تبدیل شدن پادگانها به شهرهایی چون بصره، کوفه، فسطاط و قیروان این رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد محل‌های عبادت نیز به بناهایی دائمی تبدیل شدند. از همین سرمشق در بنیانگذاری بغداد در قرن دوم هجری و قاهره در قرن چهارم هجری به کار گیری شد. مسلمانان در شهرهایی که فتح می‌کردند مانند دمشق، بیت المقدس و مدائن مساجد خود را در محل معابد کلیساها و قصرها بنا می‌نهادند.[۱۷]

احداث مساجد پس از مسجد قبا و مسجد النبی در دیگر مناطقی که اسلام بدانها طریق می‌یافت، ایفا می‌گرفت. در قرن نخستین قمری مسجد کوفه(۱۷ق.)، مسجد فسطاط(۲۱ق.) و جامع بصره(۲۴ق.) به اهتمام مسلمانها ساخته شد.[۱۸]

به گفته ابن خلدون(م. ۸۰۸ق) دو نوع مسجد شهری وجود داشته است: مساجد گران قدر تحت اختیار دولت برای نمازهای جمعه و اجتماعات مهم مسلمانها و مساجد کوچک که به وسیله بخش‌های متعدد جمعیت شهری ساخته و اداره می‌شدند. در زمان اول معمول این بود که به پیروی از آداب و رسوم پیش از اسلام و نیز طرز و سیره نبی در مدینه، خلفا یا فرمانداران منصوب آنها اقامتگاه خود را در کنار مسجد جامع برپا کنند در حالی که مردم ساده مساجد خود را در محلات قوم‌ای خود می‌ساختند. با افزایش شدید اقتدار و ثروت امپراتوری‌های اسلامی و مستقل شدن اقامتگاه حاکمان، بر تعداد مساجد دولتی و غیردولتی به شدت افزوده شد. هر دو نوع معمولا به امداد مردم و درآمدهای اوقاف تأسیس و محافظت می‌شدند.[۱۹]

کارآیی مسجد غالبا برای برپایی عبادات روزانه و نماز جمعه بوده که مردان بیشتر در آن شرکت می‌کردند. زنان در عقب صف مردان در حالی که پرده‌ای میان آن ها و مردان بود یا در اتاقی غیر وابسته و یا در طبقه بالا در مراسم حضور داشتند.[۲۰]

به باعث وجود احکام خاص مسجد، غالبا مکانی فارغ معبد برای وضو اختصاص داده می‌شد.[۲۱] در تاریخ شیعه همانند اهل تسنن، التفات مساجد و اقتدار آنها فراز و نشیب فراوان داشته است. مسجد مرقدهای شیعه‌ها در کربلا و نجف از هواخواهی آل بویه(قرن‌های چهارم و تا پنجم قمری) و صفویه(قرن‌های دهم تا یازدهم قمری) بهره مند بوده میباشد. سلسله فاطمی اسماعیلیه(قرن‌های چهارم تا ششم قمری) مساجد اکثری را در شمال آفریقا تا مصر و حجاز بنا کرد و در ذیل پناه قرار اعطا کرد. صفویه همین شغل را در کشور‌ایران و کشورهای حاشیه دریا خلیج فارس ایفا داد. با این موقتا، وقتی که جمعیت شیعه مقهور نیروهای سنی شدند، نه صرفا فرآیند مسجدسازی به میزان بسیاری کاهش یافت؛ بلکه برگزاری مراسمی مانند نماز جمعه نیز رو به کاستی نهاد.[۲۲]

احکام و آداب مسجد
از همان مجال که مسجد در اسلام بنیان گذاشته شد، احکام و آدابی برای حضور در آن و رفت و آمد به آن در قرآن و حدیث ذکر گشت. به ظاهر، اول احکام و آدابی که برای مسجد برشمرده شد، مربوط به اموری مانند پاکی و نظافت بود. برای مثال، سفارش‌هایی اکید از فرستاده اکرم(ص) درباره ثواب پاکیزه کردن مسجد و سرزنش آلوده کردن آن، در دست میباشد که در زمینه‌ی «آداب» می‌گنجند.[۲۳] درباره شخص نمازگزار و اشیا و حالات مربوط به او نیز احکام دینی خاصی اوضاع گردیده است؛ از جمله ورود به مسجد در موقعیت جنابت حرام شمرده شده یا پوشیدن خرقه سفید و پاکیزه برای حضور در مسجد مستحب و جامه سیاه و چرک الود مکروه هست.[۲۴]

التفات و فضیلت مسجد
عبدالحسین زرین‌کوب:

«در طول نسلها و قرون در فاصله آفاق متعدد، هنر اسلامی ملجائی تمیز‌تر و نمایشگاهی امن‌تر از مسجد نداشته هست.»[۲۵]

در فرهنگ اسلامی، متاثر از قرآن کریم و مهربان و روایات شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بزرگان شرعی، مسجد حرمت و رده ویژه‌ای دارد. قرآن مهربان برپا داشتن و مراقبت مسجد را شغل عده ای خوانده که به آفریدگار و روز قیامت ایمان دارا هستند.[۲۶] قداست و فضیلت مسجد نزد مسلمان ها از کارداران حفظ بنای آن بوده هست. مسلمانان بنابر آموزه‌های اسلامی، خود را ملزم به محافظت و تعمیر مساجد می‌دانستند و بدین رو، می‌کوشیدند در عمارت، مراقبت و نوسازی مسجد نقشی بر عهده گیرند.[۲۷]

مسجد مهمترین بنای حوزه تمدن اسلامی می باشد زیرا در طول چهارده قرن تمامی نبوغ و شایستگی معنوی و هنری و مهارتهای صنعتی در ساختن و بنای مسجد تمرکز یافته میباشد.[۲۸]

معماری
مساجد در بخشها گوناگون فقیه به نظر معماری تشابه‌هایی بسیار به یکدیگر دارا‌هستند؛ با این موقتی، در هر حوزه‌‌ای پذیرای خصوصیات معماری و هنری آن حوزه‌ نیز شده و تفاوتهایی با دیگر مساجد یافته‌اند. بدین ترتیب، معماری مساجد هر مرزو بوم گویای ویژگی‌های معماری بومی آن مملکت شد‌ه‌است.[۲۹]

مساجد در کشورها و مناطق مختلف علی رغم اختلافهای معماری، بناها، مناطق و اشیای پایین را همه دارایند:

منبر
پیش از ظهور اسلام منبر در حجاز وجود نداشت و سخنرانان برای سخنرانی بر نیزه تکیه می‌دادند و حرف می‌راندند. رسول اکرم(ص) نیز شروع رسالت به صورت ایستاده و با تکیه بر درختی (استوانه حنانه) خطبه میخواند تا این که برای او منبری با سه یا چهار پله ساختند. در بعضا منابع روایی از واژه و کلمه «منبر» برای سخنرانی فرستاده(ص) خیال و خاطر شده که شاید بتوان از آن برداشت کرد که در آن فرصت منبر به عمل می‌رفته است؛ مثلا کلینی آورده میباشد: «صعد پیامبر الله(ص) المنبر ذات یوم فحمد الله و اثنی علیه و...؛ روزی پیامبر(ص) از منبر بالا رفت و بعد خدای را قدردانی و ثنا خاطرنشان کرد و....»[۳۰] ولی درین که چه کسی برای او منبر ساخت اختلاف میباشد. منابع از غلام زنی از انصار،[۳۱] غلام زنی از مهاجران،[۳۲] یکی‌از صحابه[۳۳] یا مردی رومی مذکور‌اند.[۳۴]

منبر آغاز محل ارشادوراهنمایی فرستاده اکرم(ص) برای مؤمنان و جایگاه تجلی کلام خدا بر لهجه او بود. آن گاه حضرت، در مساجد جامع شهرهای مختلف منبر ساختند و به ندرت در قرون آینده تا به امروز این سنت به همگی مساجد شهرها و روستاهای توسعه یافت. منبر در زمان تاریخ از کارآمدترین اجزای مسجد بوده است. منبر تریبون حکومت اسلامی بود، از آن برای نقص‌ خطبه و موعظه و اعلام موضع‌ها سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به کارگیری می‌شد. با گذشت مجال، مبلغان و واعظان از آن برای تبلیغ آئین، فقها برای بیان احکام دین و تدریس معارف اسلامی، مفسران برای تبیین نکات قرآنی و محدثان برای بیان و املای احادیث استفاده کرده‌اند.[۳۵]

محراب
نوشتار اساسی: محراب
محراب یک تورفتگی قوسدار است که در دیوار قبله تعبیه شده میباشد و جهت مسجد الحرام را نماد می‌دهد. محراب به این شکل، در اواخر سده اولیه هجری ابتکار شد. پیش از آن، جهت قبله را در مساجد باز فارغ از دیوار از طریق فرو کردن عمودی در ماسه یا چنان که در خانه نبی در مدینه فعالیت شد، به کمک یک قطعه سنگ نماد می‌دادند.[۳۶]

مناره
مناره، سازه‌ای برج‌مانند میباشد که کارکرد اولیه‌اش اذان بیان کردن بر فراز آن هنگام نمازهای پنجگانه بوده میباشد. مأذنه، مئذنه، منار، صومعه و گل‌دسته، نامهای دیگری می‌باشند که برای این سازه به شغل میروند. در طول پیامبر(ص)مساجد مناره نداشتند. با گسترش دولت اسلامی و گران قدر‌تر شدن شهرها، موردنیاز شد تا در کنار هر مسجدی مناره‌ای برای اذان بیان کردن و خبر دادن مردم از وقت نماز بسازند. امروزه که مسلمانها از وسایل دیگری برای دوراندیشی از وقت نماز و شنیدن اذان منفعت می‌برند، کارکرد مناره‌ها فقط دکوری و تشخیص مساجد از دیگر بناهای شهر می‌باشد.[۳۷] تعداد مناره‌های مساجد در بخش ها مختلف یکسان نیست. در کشور ایران، برنده

اصلی ترین اعتنا فرستاده اکرم(ص) نسبت به مساله مسجد آن گاه فکری مسجد میباشد، یعنی مسجد را تحت عنوان محل پندار می‌داند و این پیشنهاد بدون شوخی میباشد که زمانی وارد مسجد می‌شوید رو به قبله بنشینید و اندیشه فرمائید و این سفارش دور از شوخی میباشد براین اساس مسجد رده عبادت و پندار میباشد.

مسجد محل درنگ میباشد. البته از دغدغه های مساجد ما این میباشد که غوغا و سرو صدا بیهوده قابلیت پندار و پندار را در اطراف مسجد نمی دهد.

می‌توانیم مسایل روز را به گونه های متفاوت در مسجد مطرح و به گفت و گو بگذاریم تا دیدگاه حاضران در مسجد نسبت به مسایل روز ارتقا یابد.

- کانون های مساجد تا چه اندازه در نیل بدین مقصود اثربخش می باشند؟

این مباحث قادر است در پوسته کانون های مساجد مطرح خواهد شد. می قدرت مباحث علمی را نیز مطرح کرد همینطور رینگ های مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بینایی در مساجد تاثیرگذار میباشد. البته عرصه دیگری که مساجد میتوانند در آن حضور یابند عرصه معنویت میباشد. حضور در مسجد حضور ایمانی میباشد. همینطور در عرصه معاش نیز در طی تاریخ چشم ایم که مسجد چه‌طور در حیات عموم حضور داراست. مثلا در عرصه خانواده و مشکلاتی که برخی در خانواده ها وجود دارااست.

از آنجایی که گفتگو سازی گسترش شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد نیازمند یک تکان عمومی میباشد مسجد می‌تواند حضور دورازشوخی در‌این حوزه داشته باشد خلال اینکه مسجد قابلیت حضور عمومی داراست.

اکثری معتقدند که ارگانهای مردمی در الگوی اسلامی اهل ایران توسعه مقام مهمی دارااست. مهم ترین بستر اجرایی این اجرا در مسجد تعریف و تمجید می‌گردد.اما برخی سازمانهای حریف نیز برای مساجد وجود دارااست مثل مدرسه القرآن ها. البته ما می بایست بپذیریم که هر موسسه یا این که نهادی یک رئیس دارااست و این فرمان یک متد رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد طبیعی میباشد. ما راءس طبیعی مسجد را امام مسجد میدانیم.

- جدیدا مباحثی به عنوان «فقه المسجد» برای طلاب ارایه می‌شود، به نظرتان حضور و ارایه این درس تا چه اندازه مایحتاج طلاب و مساجد ماست؟

مسلما ما یحتاج میباشد چراکه ائمه جماعات طلاب حوزه ها میباشند، به این ترتیب ارایه درس در واقع بیشتراز پیش، دانش آموز ای را که میخواهد امام جماعت گردد فراهم می نماید. با این وصف البته به نظرم در حوزه فقه المسجد تا الان حوزه های علمیه چندان توانمند فعالیت نکرده اند. می بایست به طور رسمی مباحث فقه المسجد را مطرح آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد و به آن در سطح کلان ای در حوزه دقت نمایند.

- در شرایطی که پیشنهاد ای نسبت به مسایل و احکام مساجد دارید این مجال در چنگ شماست

به حیث اینجانب بایستی سنت پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) را نظارت کنیم و ببینیم سیره اهل بیت (علیهم السلام) در‌این راستا چه بوده میباشد. حقیقت آن میباشد که ما به بخش اعظمی از واجبات و مستحبات در امر مساجد آنچنان که بایستی اعتنا نکرده ایم و در واقع فعالیت محتوایی در سطح مسجد و نمازگزاران نداشته ایم. این در حالی میباشد که واجبات، دستور ضابطه ساز آیین و مستحبات، فرهنگ وتمدن ساز میباشند. بدین ترتیب به حیث می‌رسد که دقت به نسبت این دو مولفه میتواند در راستای تحقق و نیل به مسجد طراز اسلامی موثر واقع خواهد شد.

با این­که هرجا زمین برای مسلمانها منزه و مطهر گردیده و آمادگی اقامة نماز را داراست، ولی اسلام بر وجود مسجد با صحن­ ها و رواق ­های بی آلایش و بی پیرایه تأکید فراوان دارااست تا کانونی برای اعمال اکثری از کار­ های آدم از صمیم قلب باشد.6
مسلمانها نیز با دانش به مقام با التفات مسجد در اسلام، به آن اعتنا ویژه ­ای نمودند. آن ها در مداقه به مسجد از رسول گرامی مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد اسلام (صلی الله علیه و آله) سرمشق گرفتند و از سنت وی تبعیت کردند؛ مثلا نشانه­های دقت به مسجد می ­اقتدار به مفاد تحت اشاره نمود:
1. نظافت مساجد
اسلام به نظافت مساجد و پرهیز از زخم دیدن آن اهتمام ویژه ­ای داراست. رسول معبود (صلی الله علیه و آله) در این زمینه ­فرموده ­ا ند:
«مَنْ أَخْرَجَ أَذًى مِنَ الْمَسْجِدِ بَنَى اللهُ لَهُ بَیْتًا فِى الْجَنَّة».7
«هر که از وصال مکروه یا این که ضرروزیان و زیانی به مسجد پرهیز نماید، معبود برای وی منزل ­ای در پردیس سازه می ­نماید.»
در روایتی نقل گردیده‌است که شخصی اعرابی در مسجد بول کرد. نبی او را از این شغل نهی نموده، فرمودند: «مسجد محل پرستش و بیان میباشد و شایستة این فعالیت زشت وجود ندارد.»
اسلام دقت به مساجد را در چارچوب نظافت، پذیرایی از میهمانان و عصمت و طهارت آن محصور نکرده؛ بلکه دقت ویژه ­ای به اشخاصی می­ د هد که مسجد می ­سازند و از آن مراقبت می­ نمایند. آفریدگار متعال این تیم از اشخاص را از ثواب و اجر محروم نمی ­نماید. بر پایه ی احادیث گفته شده، جواب این فعالیت را با تشکیل داد منزل ­ای در فردوس می ­د هد.
2. خوشبو کردن مساجد
همان طور که اسلام بر نظافت مساجد و زدودن کثیفی ­ها از مساجد تأکید فراوان داراست، بر خوشبویی و زدودن هر نوع بوی نا مطلوب، که منجر آزار مسلمانها ­خواهد شد نیز تأکید نموده است. از همین رو، فرستاده (صلی الله علیه و آله) اشخاصی را که سیر و پیاز می­ خوردند از وارد شدن به مسجد نهی کردند؛ چون بوی آن نمازگزاران را می­ آزارد:
«مَنْ أَکَلَ ثُومًا أَوْ بَصَلًا فَلْیَعْتَزِلْنَا أَوْ قَالَ فَلْیَعْتَزِلْ مَسْجِدَنَا وَلْیَقْعُدْ فِی بَیْتِهِ».8
«کسی که که سیر یا این که پیاز خورده، از ما و مسجد ما غربت گزیند و در منزل بنشیند.»
این حدیث نماد می ­دهد که پیشنهاد و تأکید رسول (صلی الله علیه و آله) بدین نکته میباشد که مسلمان ها نباید اخوی مؤمن رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد خویش را با بوی نامطلوب دهن بیازارند. در مکان دیگر فرموده میباشد: «ملائکه نیز از بود دهن این فرد غمگین می­ شوند.» به همین استدلال رسول (صلی الله علیه و آله) این اشخاص را از داخل شدن به مسجد نهی می ­نماید تا بوی غیر مطلوب دهن آن­ها، دیگر مسلمانها و ملائکه را آزار ندهد. البته در صورتی‌که آدم با خوشبوکننده­ های دهن یا این که مسواک و یا این که هر روش دیگری بتواند این بوی بد را از فی مابین غالب شود، می ­تواند به مسجد برود؛ چون دیگر عذری برای نرفتن به مسجد ندارد.
3. تشویق به تحصیل در مسجد
تا روزگاری خیر چندان بدور که هنوز مدرسه ها قانونیِ ویژة نظام آموزشی رویه نیفتاده بود، مساجد مسؤولیت یاد دادن و تربیت آدم­ ها و درس دادن علم ها اسلامی را به دوش می­ گرفتند. رسول اعظم (صلی الله علیه و آله) میل ویژه ­ای به یاددهی و یادگیری دانش در مساجد داشتند. با دقت به‌این که: کسی که به مسجد می ­رود و صرفا نیت یادگیری شغل نه یا این که یاددهی آن را داراست، ثواب و اجر یک حج بدون نقص را که فردوس برین میباشد، خواهد داشت. فرستاده (صلی الله علیه و آله) نیز مسلمانها را به حضور و کمپانی در مجالس و گرد هم آیی­ های علمی دعوت می­ نمایند:
«وَمَا اجْتَمَعَ قَوْمٌ فِی بَیْتٍ مِنْ بُیُوتِ اللهِ یَتْلُونَ کِتَابَ اللهِ وَیَتَدَارَسُونَهُ بَیْنَهُمْ إِلَّا نَزَلَتْ عَلَیْهِمْ السَّکِینَةُ وَغَشِیَتْهُمْ الرَّحْمَةُ وَحَفَّتْهُمْ الْمَلَائِکَةُ وَذَکَرَهُمْ اللهُ فِیمَنْ عِنْدَهُ».9
«عموم در مسجدی برای قرائت کتاب پروردگار و تدریس آن اجتماع نمی­ نمایند، مگر اینکه خدا متانت را بر قلب آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد آن ها نازل می ­نماید و بخشش خویش را به آن ها می­ رساند و ملائکه گرداگرد او‌را می­ گیرند.»
4. همبستگی اجتماعی در مسجد
عموم در مسجد همدیگر را می ­شناسند و از این رهگذر، توانگران به نیازمندان یاری می­ نمایند. به همین استدلال فرستاده (صلی الله علیه و آله) به مسئله همبستگی بین مسلمان ها و امداد به یکدیگر توصیه بسیار می­ کردند؛ به ویژه آن­که وی از نیازمندی اصحاب صفّه دوراندیشی داشتند؛ چون آنها همواره یار و همدم رسول بودند. از آن حضرت شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد حدیث نقل می­ کردند. با وی در نمازها کمپانی می­ کردند و صرفا فرصت خواب از او غیر وابسته می ­شدند. بر این شالوده، آن حضرت به اصحاب خود فرموده ­ا ند

در نهایت مواردی از اعمال صالح، مانند صدقه، قرض الحسنه،تعاون، انفاق، محبت و کمک به همنوعان و.... ذکر شده و به نوعی با روح وقف سازگاری دارد که به برخی از آنها اشاره می شود:
الف: آیاتی که انسان را به عمل صالح ترغیب و توصیه نموده و می دانیم وقف کردن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد نیز نوعی کار خیر و عملی خدا پسندانه است:
۱. «و اما الذین امنوا و عملوا الصالحات فیوفیهم اجورهم»(آل عمران/ ۵۷)
[و اما کسانی که ایمان آورده اند و کارهای شایسته کرده اند، (خداوند) مزدشان را به تمامی به آنها می دهد.]
در این آیه، «ایمان و عمل صالح» دو عامل مهم برای استحقاق پاداش دانسته شده است. ایمان، مقتضای اولیه و فطری انسانها است و باید با عمل صالح،ثبوت آن به نمایش گذاشته شود. صالحات در آیه ی مذکور می تواند بر هر عمل شایسته ای – از جمله وقف – دلالت کند.
۲. «المال و البنون زینه الحیوه الدنیا و الباقیات الصالحات خیر عند ربک ثوابا و خیر أملا»(کهف/ ۴۶)
[مال و فرزندان آرایش زندگانی جهان اند ولکن، اعمال صالح که تا قیامت باقی است، نزد پرودگار بسی بهتر و عاقبت آن نیکوتر است.]
در آیه ی مذکور، باقیات صالحات می تواند شامل: نماز، تهجد، ذکر خدا و صدقات جاری هم چون بنای مساجد، مدارس و موقوفات و خیرات در راه خدا باشد.
که بدین ترتیب باید گفت: وقف مصداق بارز باقیات صالحات است.
ب: آیه هایی که به تالیف قلوب و جلب محبت دیگران دلالت دارد و چون یکی از مصارف در آمدهای وقف در جهت تحکیم و تثبیت روح همبستگی و محبت بوده و در عین حال احسانی است عاری از منت، و اقدامی است که در بسیاری از موارد، استفاده کننده از منافع وقف، واقف را ملاقات نکرده وچه بسا او را نمی شناسد، ولی از نتیجه لطف او بهره مند می شود، در نهایت تاثیر این عمل خدا پسندانه به مراتب عمیق تر و ماندنی تر خواهد بود:
۱. «انما الصدقات للفقراء و المساکین و العاملین علیها و المولفه قلوبهم و فی الرقاب و الغارمین و فی سبیل الله وابن السبیل» (توبه/ ۶۰)
[صدقات منحصرا مختص است به: فقیران و عاجزان ومتصدیان اداره صدقات وکسانی که باید تالیف قلوب آنها رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد کرد و آزادی بندگان و قرض داران و در راه خدا (راه تبلیغ و ترویج دین خدا) و به راه ماندگان.]
ج: آیاتی که مردم را به روح تعاون،احسان و برادری دعوت نموده است، مانند:
۱. «تعاونوا علی البر و التقوی و لا تعاونوا علی الاثم و العدوان»(مائده / ۲)
[بر نیکی و تقوی همکاری کنید وبر گناه و دشمنی همکاری نکنید.]
۲. «ان الله یامر بالعدل و الاحسان و ایتاء ذی القربی»(نحل/ ۹۰)
[یقینا خداوند به عدل و احسان وبخشش به نزدیکان دستور می دهد.]
د: آیاتی که وقف را از طریق تقرب الهی معرفی می کند،مثل:
۱. «لن تنالوا البر حتی تنفقوا مما تحبون»(آل عمران/ ۹۲)
[هرگز به مقام بر و نیکی نخواهید رسید مگر این که از آنچه که دوست دارید، انفاق کنید.]
بدون شک برای انفاق،راههای گوناگونی وجود دارد که وقف یکی از مهم ترین مصادیق ان می باشد. در ضمن نیل به مقام ابرار ومقربین نیازمند انفاق از چیزهایی است که محبوب انسان است و معمولا دل کندن از آنها کاری بس دشوار به نظر می رسد به ویژه در وقف که موقوفه از ملکیت واقف خارج شده و به مالک حقیقی یعنی خداوند متعال واگذار می گردد.
۲. «لیس البر ان تولوا وجوهکم قبل المشرق و المغرب و لکن البر من امن بالله و الیوم الاخر والملائکه و الکتاب و النبیین و اتی المال علی حبه ذوی القربی و الیتامی و المساکین و ابن السبیل....»(بقره/ ۱۷۷)
[نیکوکاری آن نیست که روی خود را به سوی مشرق و مغرب بگردانید،بلکه نیکی آن است که کسی به خداوند و روز باز پسین و فرشتگان و کتاب (آسمانی) و پیامبران ایمان آورد ومال خود را با وجود دوست داشتنش، به خویشاوندان و یتیمان و بینوایان ودر راه ماندگان و....بدهد]
هنگام تعریف نیکی، خداوند به معرفی نیکان می پردازد تامردم تنها به فراگیری مفاهیم بسنده نکنند. البته باید دانست که ریشه نیکی و نیکوکاری در اعتقاد و ایمان نهفته است.پس از اعتقاد و ایمان به اصول دین، خداوند به بیان اعمال صالح می پردازد و از بخشش مال شروع می کند و این بخشش نشان از عمق ایمان به مبدأ آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد ومعاد دارد،زیرا از آنچه به آن محبت دارد در راه خدا می دهد.
بدون شک وقف اموال نیز می تواند مصداق روشنی برای بر و نیکی به شمار آید.
و آیات فراوان دیگری که نقطه مشترک تمامی آنها بیان محبوبیت و مطلوبیت عمل وقف و شخص واقف در بارگاه الهی است. در حقیقت وقف،خروج مال از ملکیت مجازی انسان و پیوستن به ملکیت حقیقی خالق متعال است.
دو نکته مهم دیگر از آیات مذکور استنباط می شود:
الف: در آیات مذکور موارد استعمال وقف به خوبی تبیین شده است تا واقف آگاه گردد که مال خود را باید در چه راههایی شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد به مصرف برساند

مسجد می‌تواند نقش موثر ای در محافظت روحیه استعداد و همیاری عموم با جناح های جنگ داشته باشد. پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم گاه از علم غیبی سود می گرفت و مؤمنان حاضر در مسجد را در جریان واپسین رویدادهای جناح قرار می اعطا کرد و برای عاملان موفقیت در جناح ها دعا می‌کرد.

امام خمینی رحمه الله با اشاره به کارکرد نظامی و کارکردهای دیگر مساجد میفرماید: «در بالا اسلام، [مسلمان‌ها [هر وقت که مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد می خواستند پیکار بروند، از مسجد تجهیز می کردند. هر وقت می خواستند یک فعالیت مهمی بکنند، در مسجد طرح می کردند... و مسائل سیاسی شان را می گفتند و جاری ساختن می کردند ارتش می فرستادند و کلیه این امور را آنجا می کردند و ما امید‌واریم که‌این محتوا برگردد».

مسجد و پاسداری از عدل و داد
در ابتدا اسلام، مسجد نگهبانی گاه مظلومان و محل بازرسی به گلایه های آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد عموم بود. در‌این زمان، نسبتاًً همگی مسائل حقوقی و اختلاف های در میان عموم که مستلزم پژوهش بود، در مسجد حل و فصل می‌شد. قضاوت های امیرمؤمنان علی علیه السلام در دَکّة القضای مسجد کوفه و شروع حکومت عدل گستر مهدی موعود از مسجدالحرام، نماد لینک تاریخی مسجد و عدل و داد میباشد. اینک، اگرچه مردم دادرسی ها در مرکز ها قضایی اجرا میشود، از وجود امام جماعت مسجد محله نیز می قدرت برای داوری و حکمیت در اختلاف های محلی و برقراری آشتی بین دو طرف مشاجره فایده گرفت.

مسجد و آموختن و تعلم
در بالا اسلام، مسجد افزون بر محل برگزاری مراسم عبادی، محل علم آموزی نیز به شمار می آمد. برای رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد مثال، فرستاده در مسجد، آیه های قرآن، احکام و معارف آیین و حتی مسائل تاریخی را به عموم یادگرفتن می بخشید. مطالبی که درین گرد هم آیی ذکر میشد، با واحد سنجش اقتدار فکری شنوندگان هماهنگ بود و گردهمایی ها بعد از بعضا نمازها، مانند صبح و شام که شمار بیشتری از عموم در مسجد حضور داشتند، برگزار می‌شد. افزون بر مسجدالنبی، در دیگر مسجدهای مدینه نیز نشست های درس برقرار بود. نبی خداوند صلی الله علیه و آله وسلم از بعضا یاران پررنگ خویش برای امامت جماعت شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد استعمال میکرد و آنها به عموم یاد دادن می دادند.

در شرایطی که در کشور ایران بخواهید به کلیسا وارد گردید، کلیسا با شما دو نوع عکس العمل می‌نماید. بعضا کلیساها به شما اذن ورود میدهند و بعضا اذن نمی‌دهند. این دوگانگی در زمینه ی ورود، در ساعتها و روزهای معمولی میباشد. در مجموع هیچ‌کدام از کلیساها هنگام اجرای مراسم مذهبی به شما اذن ورود در مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد مراسم مذهبی را نمی‌دهند. خویش صاحبان کلیسا واهمه از توبیخ بوسیله دولت و راهنمایی و غیره را عذر و بهانه می‌نمایند.
ولی حقیقت چیز دیگری میباشد، صرفا کسی میتواند در مراسم مذهبی کلیسا کمپانی نماید که شیت مرتبط با غسل تعمید را ارائه نماید، این عمل عامل داراست؛ «کلیسا بر این اعتقادوباور میباشد که تعمید شونده درضمن مراسم غسل تعمید، از گناه بدوی یا این که گناه بشر تمیز میگردد، انسان و حوا به انگیزه نافرمانی و نقض ضابطه، از فردوس رانده شدند و این گناه و نافرمانی و نقض ضابطه گناه بدوی نامیده گردیده که به همگی آدم‌ها منتقل شد‌ه‌است. توسط غسل تعمید بشر از گناه بدوی پاک سازی گردیده و فرزند خوانده خدا نامیده می‌گردد. به عبارت دیگر تعمید شونده معاش مجدد مییابد و موهبت روح‌القدس را پذیرا و مسیحی میشود و عضو کلیسای مقدس حضرت عیسی شناخته می گردد.[1]

با استیناف درباره کلیسا می‌اقتدار فهمید کلیسا مکانی میباشد که معبود متعال تنها در آن‌جا تجلی بدون نقص دارااست و در بقیه جای ‌ها خدا التفات پاره ای دارااست. افراد در غیر کلیسا و سوای حضور روضه خوان توان برقراری رابطه صحیحی را با پروردگار ندارند. برای ثابت این مقاله مورد نیاز میباشد رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بدانیم مقدسات هفت‌گانه مسیحیان عبارتند از تعميد، قربانی، توبه، اعتراف، تناول، وصلت، مسح بيماران در اکنون مرگ. این مقدسات لزوما و در اکثر مورد ها در کلیسا و با حضور کشیش اعمال می گردد.

از جمله غسل تعمید(غسل دادن نوزاد یا این که جدید مسیحی‌ها) فقط در کلیسا و بوسیله شیخ ایفا می شود.[2] هم‌اینگونه توبه (اعتراف به گناه) در حضور کشیش و باطن اتاقکی داخل کلیسا و یا این که به طور عده در کلیسا برگزار می گردد و صرفا در‌این‌صورت‌ میباشد که فرد از گناهانی که مرتکب گردیده منزه می‌شود.[3] و گرنه چرک آلود می ماند.
آئین تبرّک که عبارت میباشد از منزه شدن از گناهان به وسیله نان فطیر و شراب. برای آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد ایفا عشای ربانی(آئین تبرک) حضور و وجود شخص شیخ تقدیس گردیده، نان نشخارک، شراب، دعا، و هم‌اینگونه آوازهای مذهبی مورد نیاز میباشد.[4]

عموما این مراسم و خیلی مراسم اساسی دیگر فقط در کلیسا برگزار می‌گردد و در سایر جای ‌ها نمی‌قدرت برگزار نمود. فیض این اعتقادوباور این میباشد که آفریدگار در کلیسا تجلی دارااست و عموم دستشان در غیر کلیسا به آفریدگار نمیرسد و تا حضور در کلیسا و اجرای مراسم منحصربه‌فرد، چرک آلود و گناه‌عمل می مانند.
ضمن این، همه اختیارات کلیسا صرفا در مشت «اسقف» میباشد و بعداز وی بقیه روحانیون کلیسا، و عموم درین دربین صرفا شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد می آیند و عبادت می‌نمایند و منزه میگردند و میروند.

در محل معبد اورشلیم است مسجد مسلمینکوبات صحرا و عبادتگاه یهودیان در سال 70 پس از به دنیاآمدن توسط رومیان ویران شد و آنگاه، همان طور که افسانه می گوید، یهودیان در سراسر دانا پراکنده شدند

با این حال، به خاطر معبد در اورشلیم، هر کنیسه، در هر مکان از زمین، اساسا دستگاه داخلیطراحی معبد مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد را تکرار می کند. برای مثال کهن ترین، که به نحوه عجیبی نه در اسرائیل، بلکه در پایتخت جمهوری احتساب، پراگ است و کنیسه جدید کهن نامیده میشود

کلیسای سنت پیتر (واتیکان)
معبد مهم و مطرح ترین کاتولیک های فقیه.

راس تشریفاتی و معنوی کلیسای کاتولیک رومی. در راس پایتخت ایتالیا، در قلمرو کوچکترین ایالت فقید - واتیکان واقع شده است.

هنرمندان و مجسمه سازان پر رنگ رنسانس - برنینی، رافائل، میکل آنژ و بقیه افراد - در ساخت‌و‌ساز کلیسای جامع سنت پیتر شرکت کردند. گنبد کلیسای جامع با 136.6 متر بلندترین گنبد در جهان می‌باشد.

مسجد الحرام (عربستان سعودی)
مسجد اصلی همگی مسلمان‌ها جهان در مکه در سرزمین عربستان سعودی جای دارد.

در صحن داخلی مسجد الحرام، مقدس ترین زیارتگاه مسلمانان - سنگ مقدس کعبه جای دارد رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد که به لطف آن سالانه میلیون ها زائر از سراسر عالم از این مسجد دیدن می کنند.

مساحت مجموع دسته معبد- 357 هزار متر مربع، همزمان می توان تا یک میلیون زائر را در اینجا اسکان داد. در حوالی مسجد در سال 2011، بزرگترین گروه آسمان خراش های عالم، ابرج البیت، ساخته شد.

بوروبودور (اندونزی)
این سازه غول پیکر اصلی ترین می باشد معبد بوداییدر جهان.

بوروبودور در جزیره جاوه اندونزی واقع گردیده است. قابل ذکر هست که این معبد شگفت انگیز که در حدود سال 800 میلادی پس از فوران آتشفشانی و قوی ترین ز‌لزله، حدود 800 سال متروکه بود، پوشیده از گرد و غبار آتشفشانی و پوشیده از جنگل.

نوسازی معبد صرفا در سال 1907 آغاز شد. بیش از 500 مجسمه بودا و حدود 1500 نقش برجسته سنگی با صحنه های مذهبی در باروبودور وجود دارد.

کلیسای جامع مسیح منجی در مسکو (روسیه)
نام کامل: کلیسای جامع مسیح نجات دهنده. این دارای بالاترین جایگاه در بین کلیساهای ارتدکس روسیه - تیم پدرسالاری می‌باشد. کریل پدرسالار مسکو و تک تک روسیه مدیر کلیسای جامع مسیح منجی است.

معبد فعلی که در دهه 1990 ساخته شده است، بازآفرینی بیرونی معبدی به همین آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد نام است که در این جا در راءس مسکو در وسط قرن نوزدهم به یاد نزاع سال 1812 ساخته شد و در زمان حکومت استالین به طور کامل ویران شد. در سال 1931 ساختمان معبد می تواند 10000 نفر را در خود جای دهد.

زمانی به واژه مسجد فکر‌می‌کنید‌ چه چیزی به ذهنتان می‌رسد؟ بله، ولی، گنبدها و مناره‌های زیبا، با شمع‌هایی که بالا می‌روند، گویی به وسیله ساختمان‌های اهالی فشرده شده‌اند. استوانه ای باریک از سنگ، با یک پلکان مارپیچ باریک در باطن، که در امتداد آن به سمت عرش بالا می رفتند و از آنجا، از بالکن کنده کاری شده، شبیه به توری، نام نبی را تجلیل می کردند و مؤمنان را به نماز می خواندند. . اکثر مساجد یک، دو یا چهار مناره دارند.
در مسیحیت، محل عبادت مکانی هست که در آن خدمات الهی جاری ساختن می شود، در آن یک محراب وجود داراست و در آنجا مراسم مقدسی انجام میگردد که مردم را با خدا لینک و پیوند میدهد. در کلیساهای ارتدکس که برای ما آشنا می‌باشند، محراب از دیگر نمادها غیر وابسته گردیده است، صرفا روحانیون می توانند وارد شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد آنجا شوند. معبد به وسیله هاله ای از تقدس تسلط گردیده‌است. مسجد فقط یک اتاق برای نماز جمعی است، چنین مکان های مقدس خاصی وجود ندارد که اهل محله نتوانند به آنجا بروند، مساجد تقدیس نمی شوند. ترجمه از عربی، اینجا مکانی هست که در آن کمان داده می‌شود. در دیوار آن محراب وجود دارد - طاقچه ای تزئین شده در حوالی، نماد می‌دهد ...

شب سه‏روز شنبه، هفدهم ماه خوش یمن رمضان 393 هجری، ( [4] در سرای خویش خفته بودم که جماعتی به در سرای اینجانب آمدند . نصفی از شب قبلی بود . منرا بیدار کردند و گفتند: «بلند شو و فرمان امام محمد مهدی صاحب و مالک الزمان [5] ، صلوات الله علیه، را اجابت کن که ترا می‏خواند .

حسن بن مثله می‏گوید: «اینجانب، برخاستم و مهیا شدم‏» . زیرا به در سرای رسیدم، جماعتی از بزرگان را دیدم . درود کردم . پاسخ دادند مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد و خوشامد گفتند و من را به آن رده که فعلا مسجد (جمکران) میباشد، آوردند .

زیرا نیک نگاه کردم، دیدم تختی گذاشته و فرشی پسندیده بر آن تخت وسیع و بالش‏های پسندیده گذارده و جوانی سی‏ساله، بر روی تخت، بر چهار بالش، توکل کرده، پیرمردی در مقابل وی نشسته، کتابی در چنگ گرفته، بر آن جوان می‏خواند .

بیشتراز شصت مرد که بعضی خرقه‏ی سپید و برخی خرقه‏ی سبز بر بدن داشتند، بر گرد وی روی زمین نماز می‏خواندند .

آن پیرمرد که حضرت خضر علیه السلام بود، منرا نشاند و حضرت امام علیه السلام من‌را به اسم خویش خواند و فرمود: «برو به حسن بن مسلم [6] بگو: «تو، یکسری سال میباشد که‌این زمین را عمارت می‏کنی و ما وخیم می‏کنیم . پنج‏سال زراعت کردی و این سال دیگرباره آغاز کردی، عمارت می‏کنی . رخصت وجود ندارد که تو دیگر درین رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد زمین زراعت کنی، می بایست هر چه از این زمین بهره‏برده‏ای، برگردانی تا درین موضع مسجد سازه نمایند ».

به حسن بن مسلم بگو: «این جا، زمین شریفی میباشد و حق‏گرانقدر این زمین را از زمین‏های دیگر برگزیده و شریف نموده است، تو آن را گرفته به زمین خویش ملحق کرده‏ای ! آفریدگار، دو پسر جوان از تو گرفت و هنوز هم متنبه نشده‏ای! در شرایطی که از این عمل بر حذر نشوی، نقمت‏آفریدگار، از حوزه‌‏ای که گمان نمی‏بری بر تو فرو می‏ریزد » .

حسن بن مثله پهنا کرد: «سید و مولای اینجانب! من‌را دراین مورد، آدرس مورد نیاز میباشد; چون، عموم، حرف منرا سوای علامت و ادله نمی‏پذیرند».

امام علیه السلام فرمود: «تو برو رسالت‏خویش را اجرا بده . ما، دراین جا، علامتی می‏گذاریم که گواه گفتار تو باشد . برو به نزد سید ابوالحسن، و بگو تا برخیزد و بیاید و آن مرد را بیاورد و فایده یک سری ساله را از وی بگیرد و به دیگرافراد دهد تا بنای مسجد بنهند، و باقی وجوه را از رهق [7] به حوزه‌‏ی اردهال که ملک ما میباشد، بیاورد، و مسجد را کل نماید، و نصف رهق را بر این مسجد وقف کردیم که سالانه وجوه آن را بیاورند و صرف عمارت مسجد نمایند .

عموم را بگو تا بدین موضع تمایل نمایند و عزیز بدارند و چهار رکعت نماز دراین جا بگذارند: دو رکعت تحیت مسجد، در هر رکعتی، یک توشه «سوره‏ی ستایش» و هفت‏توشه سوره‏ی « قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَدٌ ‏ » بخوانند و تسبیح رکوع و سجود را، هفت‏توشه بگویند .

و دو رکعت نماز صاحب و مالک الزمان بگذارند، بر این نسق که در [ هنگام تلاوت سوره‏ی ] ستایش زیرا به « إِیّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیّاکَ نَسْتَعینُ ‏» برسند، آن را صد توشه بگویند، و آن‌گاه ، فاتحه را تا انتها بخوانند . رکعت دوم را نیز به همین نحوه اعمال دهند . تسبیح رکوع و سجود را نیز هفت‏توشه بگویند . زمانی آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد که نماز به پایان رسید، تهلیل (یعنی، لا اله الا الله) [8] بگویند و تسبیح فاطمه‏ی زهرا علیها السلام را بگویند . آن‌گاه راز بر سجده گذاشته، صد توشه صلوات بر پیغمبر و آلش، صلوات الله علیهم، بفرستند .

و این نقل، از لفظ خوش‌یمن امام علیه السلام میباشد که فرمود :

« فمن صلاهما، فکانما صلی فی البیت العتیق ؛ »

کسی که، این دو رکعت [ یا این که این دو نماز ] را بخواند، گویی در منزل‏ی کعبه آن را خوانده میباشد . .

حسن بن مثله می‏گوید: «در دل خویش گفتم که تو این جا را یک زمین معمولی خاطر می‏کنی، این جا مسجد حضرت صاحب و مالک الزمان علیه السلام میباشد .

پس آن حضرت به اینجانب اشاره کردند که برو !

زیرا یه خرده منش پیمودم، توشه دیگر منرا صدا کردند و فرمودند: «در گله‏ی جعفر کاشانی – چوپان – بزی میباشد، می بایست آن بز را بخری . در صورتی‌که عموم پولش را دادند، با پول آن‌ها خریداری کن، وگرنه پولش را خودت پرداخت کن . فردا شب آن بز را بیاور و درین موضع ذبح کن . آنگاه روز چهارشنبه [9] هجدهم ماه میمون رمضان، گوشت آن بز را بر بیماران و عده ای که مرض صعب‏العلاج دارا هستند، انفاق کن که حق بزرگ کلیه را شفا دهد

آن بز، ابلق میباشد . موهای بسیار دارااست . هفت نماد سپید و سیاه، هر یکی‌از به شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد اندازه‏ی یک درهم، در دو طرف آن میباشد که سه علامت در یک جهت و چهار علامت در طرف دیگر آن میباشد .

سپس به منش افتادم . یک توشه دیگر من‌را فرا خواند و فرمود: «هفت روز یا این که هفتاد روز در‌این محل اقامت کن‏ [10]

حسن بن مثله می‏گوید: « اینجانب، به منزل رفتم و تمامی‏ی شب را در تامل بودم تا صبح طلوع کرد . نماز صبح خواندم و به نزد علی منذر رفتم و آن روایت را با وی دربین نهادم .

یاروهمدم علی منذر، به منزلت دیشب رفتیم . پس وی اظهار کرد: «به آفریدگار قسم که آرم و علامتی که امام علیه السلام فرموده بود، این جا گذاشته میباشد و آن، این که حدود مسجد، با میخ‏ها و زنجیرها مشخص و معلوم گردیده‌است » .

کلاس ویّل تربیت و یادگرفتن بشر در خانواده میباشد و نوباوه، دروس نخستین معاش را از پدر و مادر و اطرافیانش فرامی گیرد. ازاین رو، در صورتیکه پدر و مادر اهل مسجد و نماز و دعا و عبادت باشند، روی ضابطه تبعیّت کوچکتر از بزرگتر، بچه مُهر را از مقابل پدر و مادر برداشته و به پیروی از آن ها خم و راست می گردد و می بوسد.
خلاصه، چشمان براق خردسالان شب و روز حرکات اهل منزل و ایفا آن ها را می­نگرند و گوشهای شمّاس آنها، مانند یک دستگاه گیرنده توانا و مجهّز، مواظب حرکات و سکنات آنهاست. «ویژگى ‏هاى رفتارى پدر و مادر، نحوه فکرها، آداب و رسوم، تقلیدها، تعصبات، سطح پندار و فرهنگ و تمدن آن ها، تجهیزات مادّى و معنوى آنها و همینطور کسانى که آدمى به طور بدون واسطه و یا این که غیرمستقیم زیر تأثیر آنهاست در بچه تاثیر مى‏گذارند. به این ترتیب، در صورتیکه والدین و اعضای دیگر خانواده، اشخاص وظیفه مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد شناس و اهل عبادت و مسجد باشند، معمولاً کودکانی سلامت، با شخصیتی مثبت و فعّال در آن پا به عرصه جامعه خواهند گذاشت؛ و گرنه کسانی بی­بندوبار و لاابالی، بی­ نماز و بزهکار و بی­آیین و ... وارد عرصه جامعه گردیده و زیرا مفسدند، خرابی توشه می­آورند. به این ترتیب، آموختن و تربیت در زمانه کودکی امری بسیار اساسی میباشد که نباید از آن غفلت کرد. دل طفل و نوجوان، زیرا لوح سفیدی میباشد که هر چیزی در آن قرار بگیرد، ثبات و پایداری بخش اعظمی داراست؛ امام علی(علیه السلام) در این زمینه به امام حسن(علیه السلام) می­فرمایند: «قلب نوجوان، مانند زمین کاشته نشده، مهیا تایید هر بذرى میباشد که در آن پاشیده خواهد شد. پس در تربیت تو عجله کردم، قبل از آن که دل تو طاقت فرسا گردد، و عقل تو به چیز دیگرى درگیر شود».
آموزه­ های فقاهتی، بلندمرتبه­ترین مسؤلیت پدر و مادر را تربیت درست فرزندان می­داند. بدین ترتیب، در نظام تربیتى اسلام، تربیت خانوادگى از مداقه ویژه‏ اى شامل است؛ به سیرتکامل‏ اى که پروردگار بزرگ و تعالى مى‏فرماید:
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا...؛ اى کسانى که ایمان آورده ‏اید! خودتان و خانواده ­تان را از حریق دوزخ و جهنم نگه دارید».
پدر و مادر نقش عمده ‏اى در برقرارى رابطه نوپا و نوجوان با مساجد دارا‌هستند. در اصلً بسیارى از کارهاى ناپسند تا به طور عادت در نیاید در اجتماع اجرا نمى‏گیرد. امام على(علیه السلام)یکى از طریق‏هاى تربیتى را عادت مى‏داند که از آن تحت عنوان طبیعت دوم حافظه مى‏نماید. و مى‏فرماید: «نفس را به اجرا مکارم و تحمّل توشه گران عادت ده، تا شرف نفس پیدا کرده، آخرتت آباد، و حمد کنندگانت زیاد شوند»[٦]؛ بر این پایه، اسلام پیشنهاد مى‏نماید فرزندان را از کودکى به نماز و روزه عادت دهید تا تقیّد به فرائض در بزرگسالى بر آن‌ها مشقت بار نگردد.
در صورتی پدر و مادر، فرزندان خویش را از کودکی و نوجوانی به حضور در مسجد و قرائت رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد نماز و عبادات عادت دهند، این سنّت نیکو به ندرت در ذهن آنها نقش بسته و با آن مأنوس می­گردند. مساجد نیز می­توانند با برپایی نرم‌افزار­ های آموزشی و هنری او‌لین گام را برای ساخت این ارتباط عاطفی بردارند.
مهمترین نوع یادگیری آدم، یادگیری مشاهده ­ای میباشد. برهمین پایه، یکی‌از شیوه های تربیت، تربیت توسط سر مشق میباشد، که می­اقتدار آن را«شیوه الگویی» نامید.
بشر‌ها به سر مشق نیازمندند. در خانواده، والدین می توانند شایسته ترین الگوی خردسالان و نوجوان ها باشند و در صورتی اینگونه گردد، در صورت‌گیری خلق و خوی آن‌ها بسیار مؤثر خواهد بود. کودک ها و نوجوانانی که شاهد جنبش سپند‌سیرتکامل‌ی پدر و مادر هنگام نماز می‌باشند، به‌طور انقطاع به‌این نکته دقت آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بیشتری خواهند داشت. اما هرچه ارتباط پدر و مادر با فرزندان عاطفی ­خیس باشد، آن‌ها بیشتر تأثیر می گیرند. هرچند موعظه و پند هم اثرهایی دارااست؛ امّا اخلاق و رفتار الگویی مؤثرتر میباشد. شاید بر همین پایه گفته‌اند که صدای شغل رفیعتر میباشد.
اولی الگوهای رفتاری برای کودک ها پدر و مادر هستند و خلق و خوی آنان آیتم پیروی و همچون سازی خردسالان قرار می­گیرد ـ دختر از خلق شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد مامان و پسر از خوی بابا ـ بیشتر متأثر می گردد.