در قبال هشیاری بشر دو وضعیت وجود داراست: یک کدام از جهل و دیگری غفلت. جهل، آنجا راستگو میباشد که چیزی ابدا به ذهن وارد نشده و شخص نسبت به آن هیچ سیرتکامل دور اندیشی ندارد؛ ولی آنجا که چیزی به ذهن آمده البته بعد از مدتی به دلایلی از خیال و خاطر رفته میباشد آلزامیر و غفلت مطرح میشود و برای رفع این موقعیت یاداوری و یاداوری مایحتاج میباشد. غفلت و آلزامیر از خصوصیت های انسانی میباشد و بایدتذکر وتنبهی در فعالیت باشدتا غافلان را بیدار نماید، حتما زیرا خفته را بیدار ساختی خویش به راه و روش خواهد زمین خورد. معبود به رسول فرمان میدهد: «فذکّر إنما أنت مذکّر: پس یادآوری بده که تو (تحت عنوان پیامبر )صرفا تذکردهنده ای »(غاشیه / ٢١).
امام رضا (ع) همچون پدران بزرگوار خویش، اعتنا ویژه ای به مدد شیعهها از انحراف های فکری و عملی داشتند. آن حضرت روزی به یکیاز شاگردان خویش به اسم ابوهاشم جعفری فرمودند: «چرا با عبدالرحمن بن یعقوب مشایعت میکنی ؟ » اذعان کرد : عبدالرحمن خان دایی اینجانب میباشد.مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد حضرت فرمودند: «وی درباره ذات آفریدگار مطالبی میگوید که ساحت مقدسش از این مفاد منزه میباشد یا این که با وی همنشین باش و مارا شکاف کن یا این که با ما گردهمایی و برخاست کرده ، اورا از خویش بدور کن ». ابوهاشم اعلام کرد: عقاید و گفتار وی چه آسیبی به اینجانب میزند، درحالی که اینجانب بر نظریه حق خویش پایدار بوده و از عقاید وی هجران میکنم؟ حضرت فرمودند: آیا نمیترسی که بلایی به وی رسد و تو نیز به بلای وی بسوزی؟ بابا یکی یاران حضرت موسی (ع) از یاران فرعون بود. زمانیکه سپاه فرعون به سپاه حضرت موسی (ع) رسید، آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد وی نزد پدرش رفت تا اورا نصیحت دهد، اما هنگام نزول عذاب بر سپاه فرعون، وی هم یار پدرش غرق شد. حضرت موسی (ع) فرمودند: هنگامی عذاب الهی فرود آید، از آن کس که مجاورت گنهعمل میباشد دفاعی نخواهد شد (کلینی، ١٣٦٤، ج ٢: ٣٧٥-٣٧٤).
درجایی دیگر آمده میباشد گروهی از عموم خراسان به حضور امام رضا (ع) رسیده و از حضرت خواستند آنهارا از پرداخت خمس معاف داشته رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد و خمس اموالشان را به آن ها ببخشند. حضرت که می دانستند آن ها شایستۀ رحمت نیستند شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد و با نیرنگ میخواهند این وظیفۀ الهی را شکاف نمایند، فرمودند: «این چه نیرنگی میباشد که به فعالیت میبرید؟ شما با لهجه خویش به ما اظهار اخلاص و دوستی میکنید، البته از حقی که پروردگار آن را برای ما قرار داده میباشد، کوتاهی مینمایید» (جلیلی همدانی، ١٣٨٤: ١٦).
٣. نحوه ملازمت و همراهی
گاهی شخص یا این که جامعه آن چنان به یک نظریه یا این که عادت خو گرفته و بدان پایبند گردیده که بدور کردنش از آن به صورت یک باره بس سخت میباشد. درین سیرتکامل مفاد می بایست با تیزبینی و آشنایی بدون نقص نسبت به روحیه ها و عقاید جامعه رابطه برقرار کرد و دراین باب شایسته ترین طریق ملازمت و همراهی میباشد. دراین نحوه، رابطه گر با کاربر یار میشود و با وی رابطه برقرار می نماید، حتیدر قسمتی از عقاید و مسیر فکری با کاربر خویش یاور میگردد و این ملازمت را تا لحظه ای که فرصت نشانه دادن واقعیت فرارسد ادامه میدهد و بعداز آن با تکانی شدید در وجود استفاده کننده، اورا بیدار می نماید.
این شیوه در سیره امام رضا (ع) در عکس العمل با معارضان به خیر قابل اکران میباشد. وی در مناظره ها از این شیوه منفعت می بردند. از سویی دیگر، وی همواره در جمهوری اسلامی ایران سعی می کردند تا با دور اندیشی بی نقص از لهجه مخاطبان و کلام اعلام کردن به گویش آنها، زمینۀ ملازمت با اشخاص وتلطیف روحیۀ آنهارا مهیا آورده و از این نحوه به ذکر توحید و امامت بپردازند. دراین حالت، کاربر بیشترین تأثیر را می پذیرد. حضرت رضا (ع) در جواب به درخواست فقید یهودی برای ثابت نبوت حضرت محمد (ص) مبتنی بر کتاب مقدس آن ها به فرازی از تورات استناد کردند که دارنده قرائن روشنی بود و به خیر و خوبی بر مدعای آن حضرت دلالت میکرد. مثلا فرمودند: آیا میدانی که حضرت موسی (ع) به بنی اسرائیل وصیت کرد: پیامبری از در میان برادرانتان به سوی شما خواهد آمد، اورا تصدیق فرمائید و به سخنانش گوش فرا دهید؟ وقتی که دانا یهودی وجود این بشارت را در تورات تأیید کرد، حضرت فرمودند: آیا بنی اسرائیل برادرانی غیر از بنی اسماعیل دارا هستند؟ و آیا از بین فرزندان اسماعیل (ع) پیامبری جز حضرت محمد (ص) مبعوث شدهاست؟ دانشمند یهودی به هر دو سوال، جواب منفی بخشید[9] و این سیرتکامل امام (ع)، دانشمند یهودی را در تایید نبوت حضرت محمد (ص) هم پا کرد. اینراه میتواند شایسته ترین نوع رابطه با معارضان باشد.
در قبال هشیاری بشر دو وضعیت وجود داراست: یک کدام از جهل و دیگری غفلت. جهل، آنجا راستگو میباشد که چیزی ابدا به ذهن وارد نشده و شخص نسبت به آن هیچ سیرتکامل دور اندیشی ندارد؛ ولی آنجا که چیزی به ذهن آمده البته بعد از مدتی به دلایلی از خیال و خاطر رفته میباشد آلزامیر و غفلت مطرح میشود و برای رفع این موقعیت یاداوری و یاداوری مایحتاج میباشد. غفلت و آلزامیر از خصوصیت های انسانی میباشد و بایدتذکر وتنبهی در فعالیت باشدتا غافلان را بیدار نماید، حتما زیرا خفته را بیدار ساختی خویش به راه و روش خواهد زمین خورد. معبود به رسول فرمان میدهد: «فذکّر إنما أنت مذکّر: پس یادآوری بده که تو (تحت عنوان پیامبر )صرفا تذکردهنده ای »(غاشیه / ٢١).
امام رضا (ع) همچون پدران بزرگوار خویش، اعتنا ویژه ای به مدد شیعهها از انحراف های فکری و عملی داشتند. آن حضرت روزی به یکیاز شاگردان خویش به اسم ابوهاشم جعفری فرمودند: «چرا با عبدالرحمن بن یعقوب مشایعت میکنی ؟ » اذعان کرد : عبدالرحمن خان دایی اینجانب میباشد.مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد حضرت فرمودند: «وی درباره ذات آفریدگار مطالبی میگوید که ساحت مقدسش از این مفاد منزه میباشد یا این که با وی همنشین باش و مارا شکاف کن یا این که با ما گردهمایی و برخاست کرده ، اورا از خویش بدور کن ». ابوهاشم اعلام کرد: عقاید و گفتار وی چه آسیبی به اینجانب میزند، درحالی که اینجانب بر نظریه حق خویش پایدار بوده و از عقاید وی هجران میکنم؟ حضرت فرمودند: آیا نمیترسی که بلایی به وی رسد و تو نیز به بلای وی بسوزی؟ بابا یکی یاران حضرت موسی (ع) از یاران فرعون بود. زمانیکه سپاه فرعون به سپاه حضرت موسی (ع) رسید، آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد وی نزد پدرش رفت تا اورا نصیحت دهد، اما هنگام نزول عذاب بر سپاه فرعون، وی هم یار پدرش غرق شد. حضرت موسی (ع) فرمودند: هنگامی عذاب الهی فرود آید، از آن کس که مجاورت گنهعمل میباشد دفاعی نخواهد شد (کلینی، ١٣٦٤، ج ٢: ٣٧٥-٣٧٤).
درجایی دیگر آمده میباشد گروهی از عموم خراسان به حضور امام رضا (ع) رسیده و از حضرت خواستند آنهارا از پرداخت خمس معاف داشته رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد و خمس اموالشان را به آن ها ببخشند. حضرت که می دانستند آن ها شایستۀ رحمت نیستند شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد و با نیرنگ میخواهند این وظیفۀ الهی را شکاف نمایند، فرمودند: «این چه نیرنگی میباشد که به فعالیت میبرید؟ شما با لهجه خویش به ما اظهار اخلاص و دوستی میکنید، البته از حقی که پروردگار آن را برای ما قرار داده میباشد، کوتاهی مینمایید» (جلیلی همدانی، ١٣٨٤: ١٦).
٣. نحوه ملازمت و همراهی
گاهی شخص یا این که جامعه آن چنان به یک نظریه یا این که عادت خو گرفته و بدان پایبند گردیده که بدور کردنش از آن به صورت یک باره بس سخت میباشد. درین سیرتکامل مفاد می بایست با تیزبینی و آشنایی بدون نقص نسبت به روحیه ها و عقاید جامعه رابطه برقرار کرد و دراین باب شایسته ترین طریق ملازمت و همراهی میباشد. دراین نحوه، رابطه گر با کاربر یار میشود و با وی رابطه برقرار می نماید، حتیدر قسمتی از عقاید و مسیر فکری با کاربر خویش یاور میگردد و این ملازمت را تا لحظه ای که فرصت نشانه دادن واقعیت فرارسد ادامه میدهد و بعداز آن با تکانی شدید در وجود استفاده کننده، اورا بیدار می نماید.
این شیوه در سیره امام رضا (ع) در عکس العمل با معارضان به خیر قابل اکران میباشد. وی در مناظره ها از این شیوه منفعت می بردند. از سویی دیگر، وی همواره در جمهوری اسلامی ایران سعی می کردند تا با دور اندیشی بی نقص از لهجه مخاطبان و کلام اعلام کردن به گویش آنها، زمینۀ ملازمت با اشخاص وتلطیف روحیۀ آنهارا مهیا آورده و از این نحوه به ذکر توحید و امامت بپردازند. دراین حالت، کاربر بیشترین تأثیر را می پذیرد. حضرت رضا (ع) در جواب به درخواست فقید یهودی برای ثابت نبوت حضرت محمد (ص) مبتنی بر کتاب مقدس آن ها به فرازی از تورات استناد کردند که دارنده قرائن روشنی بود و به خیر و خوبی بر مدعای آن حضرت دلالت میکرد. مثلا فرمودند: آیا میدانی که حضرت موسی (ع) به بنی اسرائیل وصیت کرد: پیامبری از در میان برادرانتان به سوی شما خواهد آمد، اورا تصدیق فرمائید و به سخنانش گوش فرا دهید؟ وقتی که دانا یهودی وجود این بشارت را در تورات تأیید کرد، حضرت فرمودند: آیا بنی اسرائیل برادرانی غیر از بنی اسماعیل دارا هستند؟ و آیا از بین فرزندان اسماعیل (ع) پیامبری جز حضرت محمد (ص) مبعوث شدهاست؟ دانشمند یهودی به هر دو سوال، جواب منفی بخشید[9] و این سیرتکامل امام (ع)، دانشمند یهودی را در تایید نبوت حضرت محمد (ص) هم پا کرد. اینراه میتواند شایسته ترین نوع رابطه با معارضان باشد.