بهترین مرجع مسجد غدیر باباعلی مشهد

ارگ کلاه خارجی شهرستان بیرجند، در میان سال‌های 1264-1313 یعنی در اواخر زمانه زندیه و اوایل قاجار ‏ایجاد شده است. این ارگ در قبل به اسم‌های ارگ حسام الدوله، قصر بی بی عروس مسجد غدیر بلوار معلم مشهد و ارگ سرکار نیز ‏دارای اسم و رسم بوده میباشد.

ارگ کلاه خارجی را به امیر دانش خزیمه نسبت می دهند که ابعاد بوسیله وی به فرمانداری ‏بیرجند اهدا گردیده‌است‌. از این سازه امروزه تحت عنوان استانداری خراسان جنوبی به کار گیری میگردد. نشانی ارگ کلاه ‏خارجی در خیابان مطهری بیرجند قراردارد. در صورتیکه عشق مندید تا بیشتر راجع به ارگ کلاه خارجی بیرجند بدانید، ‏شما‌را به تلاوت ادامه این نوشته ی علمی دعوت میکنیم.‏
در نصیب ورودی به جهت جلوتر قرار به دست آوردن از تالار همکف طاق‌های قوسی صورت زیبایی در جلو سازه به دیده ‏می خورد. چیزی که در نگاه نخستین بدین سازه حیث بیننده را به خویش جلب می‎نماید، صورت مخروطی آن میباشد که ‏معمولا این صورت بناها در کشور‌ایران، هند و ایالات متحده عربی که دارنده معماری سلطنتی مسجد غدیر فلاحی مشهد بوده‌اند بیشتر چشم میگردد. این ‏بنای "زیگوراتی" و "شش اشکوبه" چندین نصیب اساسی داراست. این بنای شش ضلعی به رنگ سپید و از مصالحی ‏همانند گل، خشت، آهک و ساروج تاسیس شده است. ایرانیان قدیم در ایجاد کرد سازه از ملاتی به اسم ساروج به کارگیری ‏می‌کردند که برای تشکیل داد این ملات، رس و آهک را به نسبت شش به چهار با هم ترکیب و بعد دو روز ورز ‏می‌دادند تا تبدیل به گلی محکم ‌گردد.

این ملات در روزگار قبل التفات متعددی داشته میباشد و از آن برای ‏ایجاد کرد آبگینه، پل، آب انبار، برکه، حمام، بنای منزل و بند به کار گیری می‌گردیده است. پلان ارگ کلاه خارجی ‏بیرجند در نصیب همکف بدون نقص‌ترین نقشه و فضاسازی را داراست. این بخش تزئینات زیبایی داراست و پیاده سازی آنان ‏به سیرتکامل‌ای میباشد که اتاق‌ها، هشتی و گنبدی‌ها به وسیله دالانی به یکدیگر مرتبط میگردند. یکی‌از مزیت‌های بسیار ‏خوشگل در‌این طبقه آبگینه منزل آن میباشد که از ورودی بقیه فضاها به‌این آبگینه منزل راهی مسجد بابا غدیر مشهد وجود دارااست. فضای ‏کلی آن یک متر از کف طبقه هم کف تحت‌خیس جای دارد و به صورت هشت ضلعی پیاده سازی گردیده‌است. بدور تا بدور ‏آبگینه منزل را طاق نماهای تزیینی با مقرنس‌های قشنگ فرا گرفته میباشد که به تعداد طاق نماها سکوهای کوتاهی ‏در تحت هریک درنظرگرفته شده میباشد. فروغ و روشنایی این طبقه از روش گنبد کلاه خارجی و پنجره‌های نورگیر دفاع ‏می گردد. از سایر زیبایی‌های این آبگینه، آبنمای آن میباشد که با صورت خاصی موجب تهویه هوا دراین مکان ‏می گردد.

آنچه از هنر ایرانیان در این جا مشهود است بی‌شمار میباشد و در هر کناره این سازه، دستی ‏هنرمند تزئیناتی گلدانی، قانونی بندی، مقرنس، کاربندی‌های آشیانه زنبوری و صدها ریزه‌کاری دیگر را اخلاق کرده ‏میباشد. طبقه دوم سازه نیز به صورت هشت ضلعی میباشد که یک سری اتاق داراست و طبقه سوم و طبقات آتی اصولا ‏نمادین و فقط جهت کامل شدن صورت سازه تشکیل شده اند. آن طور که از تصاویر ارگ کلاه خارجی بیرجند پیداست، ‏این سازه دارنده دو بادگیر نیز بوده که در تجدید بنا‌های ایفا گرفته مسجد بابا قدرت مشهد حذف گردیده‌اند. ‏

هرگاه که کلام از هنر معماری اهل ایران به بین میاید، تمامی آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد غرق در غروری وصف نشدنی می‌شویم و از بناهایی حافظه میکنیم که در جای‌جای این مملکت پایدار ایستاده‌اند و ماجرا‌هایی تاریخی را برای رهگذرانشان نقل می‌نمایند. درین دربین بناها یا این که جاذبه‌های تاریخی کرمان رده بسیار ویژه‌ای دارا هستند. غربیان بعد از این‌که زیباییِ متقارن و منظم و مناظر دلاویزِ گلشن‌های اهل ایران را دیدند، اصطلاح Persian garden را برای بناهایی همانند گلشن شاهزاده کرمان و بقیه گلشن هایی که به همین صورت درست شده بودند، به‌عمل بردند. «گلشن‌های اهل ایران» که ارثیهِ پیاده سازیِ آن ها، با مطرح کردنِ منحصر به فردِ اسم ۹ گلشن (مشمول گلشن شازده‌ی ماهان) در یونسکو نیز به تصویب رسیده، نتایج ترجمه‌ی همین اصطلاح میباشد. گلشن ماهان از مثال‌های بهترِ این‌سیرتکامل بناهاست؛ بناهایی که سال‌های سال غربیان و هم‌میهنان عزیزمان را به وجد آورده و مایه دلنشین‌ترین تفریحاتِ بازدیدکنندگان تور کرمان گردیده است.

معماری رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد گلشن شاهزاده ماهان

در سایه درختان و ناز و نوازش باد‌ملایم خنکی که از جوی بارِ منتهی به استخرِ گلشن شاهزاده ماهان برمی‌آید و اما صدای زلال شرشرِ فواره‌های خرد ولی منظم گوشتان را می‌نوازد و در وجودتان آرامشی را در دل بیابان برجای میگذارد که وصف آن در پوسته صحبت گنجانده نمیشود. این گلشن قشنگ و مجلل در جاده‌ی اصلی کرمان به بم و در مسیر جاده‌ی تاریخی ابریشم قرار گرفته میباشد و به همین استدلال مکانش از لحاظ جغرافیایی نیز بهتر بوده و این احتمالا یک کدام از مهم ترین دلایلِ ایجاد کرد این گلشن شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد باشد. پیرایشِ گیاهیِ بی‌نظیرِ گلشن و منعکس شدنِ آن، مانند منعکس شدنِ عمارتِ گلشن در استخر، آن‌هم به‌طور تماما متقارن، جلوه‌ای بدیع به سازه داده که مانند آن را معدود می‌اقتدار یافت. تنوع درختان میوه‌ی گلشن نیز در نوع خویش معدود‌نظیر میباشد.

مساحت گلشن شاهزاده ماهان کرمان ۵۵ هزار متر مربع یا این که ۵.۵ هکتار میباشد و موسیقیِ یخ‌زدهِ معماری، از به عبارتی سردرِ گلشن استارت می‌گردد. به محض ورود به گلشن آنچه که بیش تر از هر چیز دیگری بینندگان را به حیرت وا می دارد، جریان آب میباشد که حیات را برای درختان آن ممکن می‌سازد. شاید برایتان این پرسش پیش بیاید که در دل کویرهای کرمان آب این گلشن از کجا نگهبانی می گردد؟ آب جانور در گلشن شاهزاده از قنات و رودخانه تیگران که از برف‌های ارتفاعات کوه جوپار سرچشمه میگیرد، از مرتفع‌ترین نصیب گلشن، وارد آن میشود و در سیستم توزیع و نظام آبیاری شگفت‌انگیزی جریان می یابد تا درختان متنوع و رمز به فلک کشیده را سیراب نماید.

از سایر جذابیت‌های گلشن شاهزاده ماهان وجود آبشارها و فواره‌های زیبای آنجاست که‌این فواره‌ها بسیار داهیانه ساخته شدند و فقط بر طبق اختلاف طول، به کار گیری شیب و سوای مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد استعمال از هیچ نیروی دیگری، فعال می باشند. درین سیستم از خمره‌هایی مصرف شده که در سود اتصال به یکدیگر میتوانند مانند لول‌های ساختمان بازی نقش نمایند. آب روان در گلشن در باطن این خمره‌ها جریان می یابد تا اینکه به یکی‌از خمره‌هایی که نقش زانو را در سیستم‌های لوله کشی مدرن داراست، می‌رسد و از آنجا به خارج فوران می‌نماید. رقص فواره ها دربین گلشن شاهزاده از جالب ترین و شگفت انگیزترین بخش های این گلشن میباشد که می‌قدرت آنها‌را در زمره زیباترین فواره های گلشن های اهل ایران به شمار آورد.

کلیسای سرکیس مقدس از وسیع ترین کلیساهای مسجد غدیر بلوار معلم مشهد طهران می­باشد. این کلیسا دارنده ابعادی به ارتفاع ۳۶.۵ و پهنا ۱۷.۸ متر میباشد. در ایجاد کرد دیوارهای فرنگی سازه از سنگ مرمر سپید رنگ مصرف شده میباشد. و دیوارهای داخلی وسقف­‌ها از گچ پوشانده شد‌ه‌است. همانگونه که گفتیم مهندس اوژن آفتاندلیانس در معماری کلیسای سرکیس مقدس از تلفیق معماری قرنها وسطی و بعدازظهر نو فایده گرفته میباشد. منتها در معماری این کلیسا خلاقیت و اختراع را نیز ادویه فعالیت نموده است. درصورتی که به گنبد کلیسای سرکیس مقدس بنگریم گویی در هوا آویزان میباشد و فارغ از توکل­گاه روی سقف قرار گرفته میباشد.

در صورتی به تشکیل داد کلیساهای تک ناوی توجه نمائید متوجه می­گردید که‌این کلیساها خیلی نمی­توانند عریض باشند. درین کلیساها وزن سقف سازه بوسیله قوس­های تحت سقف به دیوارهای طولی دو سمت ساختمان وارد می­خواهد شد. به همین جهت بناهای کوچکی میباشند. از این رو آفتاندلیانس با تلفیق مدل معماری کلیساهای تک ناوی و تالارهای گنبددار، گنبد بزرگی را روی ساختمان تعبیه نموده است.
ورودی کلیسا سرکیس مسجد غدیر فلاحی مشهد مقدس
اثر ها جانور در کلیسای سرکیس مقدس در طهران
در کلیسای سرکیس مقدس بنایی جهت یادبود شهدای ارمنی قرار گرفته میباشد. این سازه از سنگ مرمر سپید درست شده و به طول ۳.۵ متر هست. بنای یادبود نسل کشی ارمنیان روی اساس­ای از سنگ مرمر به بعد ها ۷۷*۱۶۲ و طول ۸۲ سانتی متر قرار گرفته میباشد. روی شالوده­ی سابق الذکر کتیبه­ای به بعدها ۶۶*۷۷ وجود داراست که به خط نستعلیق فارسی و پایین آن به گویش ارمنی مندرج میباشد: یادبود شهدای ارامنه. این سازه در پنجاه و هشتمین سالگرد نسل کشی ارمنیان یعنی در تاریخ ۱۳ مسجد بابا غدیر مشهد اردیبهشت ماه ۱۳۵۲ رونمایی شد.
عکس از کلیسا سرکیس مقدس
نشان یادبود نسل کشی ارمنیان با برنامه ای مرکب از سه قطعه سنگ، در نگاه در آغاز نمادی از اعتقاد و باور شرعی ارامنه میباشد، می­باشد. نقش صلیب روی آن آرم شهیدشدن مسیح می­باشد. دیگر نقوش روی بنای یادبود بیان کنده روحیه آزادی خواهی، پایبندی به آئین و باور به موفقیت حق می­باشد. هم­اینگونه در کنار بنای یادبود شهدای ارمنی ۱۹۱۵ بقاع­ی اسقف فقیه آرداک مانوکیان، خلیفه مسجد بابا قدرت مشهد ­ قبل ارامنه طهران می­باشد.

بالای هر حجره این توکل کتیبه‌ای کاشی‌کاری مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد چشم می گردد. در‌این کتیبه‌ها جملاتی از دعا ها و ذکر ها مذهبی درج گردیده است.

کتیبه های کنار توکل تجریش
یک کتیبه با روکش طلا و جواهرات نیز بر پیشانی طاق‌نماهای طبقه دوم چشم می‌گردد. بر این کتیبه سراسری آیاتی از قرآن نقش بسته میباشد.

کاشیکاری های توکل تجریش طهران
تخریب توکل در سیل تجریش
سیل تجریش یکی رویدادها غیرمترقبه و هولناکی بود که صدمات جانی و مالی بسیار متعددی داشت. ظهر روز چهارم مرداد سال ۱۳۶۶ مردمی که در حیطه تجریش طهران آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بودند ناگهان با سیلی کبیر روبرو شدند. نکته قابل تأمل این میباشد که تا ظهر آن روز هنوز قطره‌ای باران در بخشها مرکزی و جنوب طهران نباریده بود. سازمان هواشناسی نیز هوای آن روز طهران را هوای ابری با رگبار متفرق در نظر گرفتن کرده بود. البته بارندگی در دامنه البرز موجب روان شدن سیل در شمال طهران شد. این سیل با عبور از دره عبدالله و گلاب دره از کوه‌های دربند و دور و بر شمیران گذر کرد و در دوراهی خیابان دربند و جعفرآباد به دو نصیب تقسیم شد. بخشی از آن وارد میدان تجریش و قسمت دیگر وارد خیابان دربند و پزشک معالج شریعتی شد.

البته بخشی که وارد میدان تجریش شد به حدی سهمگین بود که در پهنا یکسری دقیقه تمامی چیز را نابود کرد. به گونه ای که طول آب و گل و لای در‌این حیطه تا ۴ متر میرسید. متأسفانه در‌این سیل بیشتراز ۳۰۰ نفر کشته شدند که لاشه بخش اعظمی از آنان هیچ زمان پیدا نشد. در پی این رخداد نصیب متعددی از بناهای میدان تجریش نابودشد. توکل گرانقدر تجریش یکی بناهایی بود که درین سیل تخریب شد. نکته جذاب دقت این میباشد که شی ءها عتیقه توکل تجریش که در جریان سیل گم گردیده بود بعد از تطهیر معابر بوسیله عموم در دست متولیان توکل قرار گرفت.

نمادهای سوگواری در توکل تجریش
شرایط فعلی توکل تجریش طهران
فعلا حجره‌های پیرامون رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد فضای توکل در بازار تجریش قرار گرفته و کاربرد تجاری دارا هستند. غرفه فروش میوه و تره‌توشه نیز در اواسط توکل جای دارد. این حجره‌ها در حین سال به کاسبان دارای شرایط اجاره داده می گردد. البته این اجاره ۱۱ ماهه و فارغ از پیش بینی ماه محرم شکل می گیرد. چون این دور و اطراف در ماه محرم به برگزاری هیئت تخصیص دارااست. مبالغ دریافتی از مستأجران نیز برای کارها توکل هزینه می گردد. یک‌سری روز قبل از محرم تدارک فضای توکل شروع می گردد. تک تک فضای توکل با پارچه‌های سیاه، کتیبه‌های پارچه‌ای، درفش‌های گوناگون، اشیا عتیقه و عکس پیرغلامان دیرین توکل مرتب می گردد.

بازار بر قرار در توکل تجریش
مراسم سوگواری در‌این توکل به طور سنتی و دور از هیاهوی طبل و دانش‌گردانی برگزار می شود. جذاب میباشد بدانید طبق نذر خاندانی به اسم خویشان صفا سالها درین توکل با قهوه از عزاداران حسینی پذیرایی می شد. تا سال ۹۸ که مراسم این توکل برگزار شد هنوز واپسین وارث بستگان صفا نذر قهوه قوم و قبیله خویش را ادا میکرد. هیئت توکل تجریش طهران دارنده دو بانی خاص برای اطعام روز تاسوعا و عاشورا میباشد. پذیرایی بقیه مراسم این توکل از خیرات و نذورات عموم تأمین میشود. نرم افزار مراسم سوگواری توکل تجریش طهران به‌این شکل میباشد که ۱۵روز نخستین ماه محرم مراسم در دو وهله صبح و شب برگزار می‌گردد. مراسم تعزیه نیز در ۵ روز آجل برگزار می گردد.

محله تجریش طهران
محله تجریش یک کدام از بخش ها کهن طهران میباشد که فعلا در حیطه یک شهرداری طهران جای دارد. در بالا این حیطه یک کدام از دهکده‌های ییلاقی دور و بر طهران محسوب می شد. دیدنی میباشد بدانید در آن مجال منزل‌های خشتی روستایی تجریش به طور پله‌پله و شبیه روستای ماسوله بوده میباشد.

فعلا میدان تجریش قلب محله تجریش شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد میباشد که دسترسی به آن با اشکال وسایل نقلیه قابلیت‌پذیر میباشد. شاید به همین استدلال در هر ساعتی از روز این میدان پر‌از جمعیت میباشد. در پیشین میدان تجریش فعلی با تیتر راز پل تجریش و میدان قدس کنونی با تیتر میدان تجریش شناخته میشد. خیابان‌شهرداری، خیابان فناخسرو، خیابان غلام جعفری، خیابان جلالوند، خیابان ملکی، خیابان ولیعصر و خیابان دربندی تجریش کلیه به‌این میدان منتهی می گردند. مهم ترین اماکن محله تجریش طهران امامزاده باتقوا(ع) و بازار تجریش میباشد. توکل تجریش، کاخ سعدآباد، مریض خانه شهدای تجریش، امامزاده قاسم، بازار تجریش و دیگر مرکز ها تجاری از مهم ترین اماکن این حوزه‌ میباشند.

این قسمت از معماری آرامگاه روضه مسجد غدیر بلوار معلم مشهد خوان احمد جامی درامتداد حیاط و درمنتها الیه ارتفاع فضای داخلی آن جای دارد.
امروزه بنای گنبدخانه را متصل به ابنیه و فضاهای دیگری مشاهده می‌کنیم.
دیوارهای مزار روضه خوان احمد جامی با جرزهای همسایه شرقی آن و با رواق، قفل و بست نداشته و وجود اثراتی از دو ستون تزیینات آجری در بدنۀ غربی سازه حکایت از آن دارااست که گنبدخانه بنای منفردی بوده و بیان کننده مقدم بر بقیه ابنیۀ فضا تاسیس شده است.
ورودی مسجد غدیر فلاحی مشهد این سازه در فضای دا خلی حیاط بلند مزار جای‌دارد.
آستانه ورودی دارنده دری کهن میباشد که در اسپر تراس درنظرگرفته شده و تزیینات منبت کاری هنرمندانه به هیأت کتیبه و نقوش متنوعی میباشد که برسطح آن مشهود است.
این در چوبی باارزش مشمول دو کادر تعالی طرفین و کناره پیرامون آن و دوقاب مستطیلی خرد دربالا و زیر کادر تعالی میباشد که لتهای آن روی هم دربردارنده چهار حدیث از فرستاده اکرم (ص) به ماجرا خلفای راشدین میباشد.
فضای داخلی گنبدخانه در مزار روضه خوان احمد جامی
فضای داخلی گنبد و بنای آن یادآور طرح مقبرۀ فرمانروا سنجر سلجوقی درمرو (سدۀ دوازدهم میلادی)‌ و بقایای آرامگاه تیموری همسایه مسجد هرات میباشد.
گنبدخانه نقطۀ مرکزی دسته میباشد که چهار مسجد بابا غدیر مشهد نمای فرنگی آن به وسیلۀ بناهای پیرامون پوشیده میباشد.
ساختار این سازه دربرگیرنده چهار سه کنج، ‌دو اتاق خرد، ‌چهار طاق نمای پرهشت ضلعی میباشد و سطح زیرگنبد آن با کاربندی های بسیار چشمگیر مزین شد‌ه‌است.
این نصیب ازمجموعه از دید تزیینات زیباترین و دیده نوازترین نقش ها را به نظر معنی و معنا درخود محفوظ نگاه داشته میباشد.
سطح ها دیواره ها و ذیل گنبدخانه آرامگاه روحانی احمد جامی با طرح های هندسی و موتیف های گیاهی با مورد های متعدد آبی‌رنگ درقابهای مختلف تزیین گردیده که از لحاظ مدل وابسته به سدۀ هشتم هجری یا این که نیمۀ دوم قرن چهاردهم میلادی میباشد.
دو محراب خرد و قشنگ در طرفین ورودی مهم گنبدخانه شد که محراب سمت راست به طور بدون نقص با گچبری های قشنگ مانده و تداعی کننده مثال محراب های دورۀ ایلخانی میباشد.
نقش میانی کتیبه محراب مسجد بابا قدرت مشهد سمت راست، دربردارنده تکرار اسم «محمد» بین یک دایره و بر بالای آن عبارت «نصر اینجانب الله و فتح قریب و انسان المومنین»‌ دیده میشود.

مسجد ملک زوزن خواف از جاهای جذاب خواف مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد استان خراسان رضوی، فقط بنای باقی‌مانده از شهر دیرین زوزن میباشد. این بنای باشکوه از مساجد کشور ایران یک کدام از اثر ها زیبای تاریخی جمهوری اسلامی ایران میباشد. بقایای این بنای تاریخی در دشت زوزون با سپری شد مجاورت هزار سال، شکوه و عظمت معماری اهل ایران را به صورت میکشد. این سازه دومی مسجد تاریخ‌دار خوارزمشاهیان و احتمالاً اولی بنایی میباشد که در آن از کاشی دو رنگ مصرف شده میباشد. ما درین مقاله آغاز تاریخچه این سازه و نظرها گوناگون در زمینه ی کاربری آن را مطرح می کنیم. به‌دنبال به پژوهش مدل معماری مسجد جامع ملک زوزن میپردازیم. در غایت با جواب به سؤال زوزن کجاست؟ شما‌را به بازدید از این بنای تاریخی دعوت میکنیم.

بقایای مسجد ملک زوزن خواف
تاریخچه مسجد ملک زوزن خواف
اولی پژوهش ها آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد در ارتباط مسجد ملک زوزن خواف بوسیله آندره گدار فرانسوی صورت گرفته میباشد. وی به تحقیق بی نقص این بنای خشتی و قرائت کتیبه‌های آن پرداخت. وی با استناد به تاریخ نوشته شده در کتیبه سازه یعنی سال ۶۱۶ هجری قمری، مجال تشکیل داد این بنای تاریخی را روزگار حکومت “قوام‌الدین مؤیدالملک ابوبکر بن علی الزوزنی” گزینش نموده است.
عکس مسجد جامع ملک زوزن
مَلِک قوام‌الدین زوزنی در حین سلطنت “علاء‌الدین محمد بن تکش خوارزمشاه” قاضی این حوزه‌ بوده و این بنای نفیس را تاسیس نموده است.

بقایای مسجد ملک زوزن
سازه بر شواهد تاریخی، ایجاد کرد این سازه نصفه‌کاره ما‌نده میباشد. برخی معتقدند حمله مغول در کنار مرگ قوام‌الدین سبب نیمه‌تمام ماندن این سازه گردیده‌است.

مسجد ملک زوزن
این بنای نصفه‌کاره چندی سپس رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد در ز‌لزله سال ۷۳۷ هجری قمری ویران شد‌ه‌است.
داربست های مسجد
ظواهر سازه و نازکی به شغل رفته در آن حاکی از آن میباشد که‌این سازه یک ساختمان فرمایشی و احتمالاً سلطنتی بوده میباشد. آندره گدار شواهد بر اساس وجود یک کاخ سلطنتی در جوار این سازه نیز کشف نموده است.

کاربری بنای تاریخی خواف مسجد
یک کدام از ابهامات درباره ی این بنای تاریخی زمینه کاربری آن میباشد. در متن‌ها تاریخی آن زمان، فقط بناهای شاخص حیطه زوزن، مدرسه های آن معرفی شدند. در هیچکدام از منابع تاریخی از مسجد ملک زوزن خواف حرفی به دربین نیامده میباشد. حتی حدود یک قرن آنگاه حمدالله مستوفی در خصوص بناهای این حوزه‌ بیان می‌نماید که” ملک زوزن قصری کبیر درین شهر تاسیس نموده است.

“وی عموم زوزن را نیز اینچنین تعریف می‌نماید:” عموم زوزن از فرقه حنفیه می‌باشند و به اعتقادات خویش به طور کاملً پایبند می باشند.”راجع‌به کاربری بنای تاریخی خواف سه عقیده مسجد، مکتب حنفیه و مسجد-مکتب شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد مطرح گردیده‌است.

تاریخچه بازار و پیشینه ی معماری اهل ایران بازار مسجد غدیر بلوار معلم مشهد و پیشینه ی سکونتگاه هایی که اقتصاد آنان بر ساخت صنعت های دستی و بازرگانی متکی بوده به حدود ده هزار سال پیش می رسد. بر طبق یک کدام از نظارت های کهن، یک کدام از سکونت گاههایی که اقتصاد آن بر کشت غلات و دامداری متکی بود و به سیرتکامل ایی از مرحله یکجا نشینی به شهر نشینی رسیده بود، سکونتگاهی در اطراف کرمانشاه بود که پیشینه آن به ۹۰۰۰ سال پیش می‌رسد.

مثال های زیادی از سکونتگاه هایی که اقتصادشان متکی بر ساخت صنعت های دستی بود در نقاط مختلف کشور‌ایران یافت گردیده است. بر پایه ی اطلاعات دردسترس در منابع تاریخی از اوایل قرن اولیه هجری به آنگاه در بخش اعظمی از شهرهای تازه و کمابیش بازارهای سابق همگی در شهرهای سابق وجود داشت.

از عصر ی مسجد غدیر فلاحی مشهد سلجوقیان به آنگاه شاهد شکوفایی بازار اهل ایران در فضاهای شهری می شویم و در عصر صفویه به جهت برقراری امنیت بی نقص و گسترش ارتباط ها فرنگی و بسط مبادلات تجاری، رونق بازار کهن به نقطع ی عطف خویش می رسد.

بازار سابق اهل ایران در عصر صفویه
امنیت ساخت گردیده در عصر صفویه و توسعه و گسترش ارتباط ها فرنگی کشور‌ایران موجب توسعه و گسترش ارتباط ها بازرگانی فرنگی و در سود رونق ساخت گونه های محصول ها شد. ترویج خرید و فروش داخلی و فرنگی سبب به پرورش شهرنشینی و پیشرفت شهرها شدند. درین زمان بازار اهل ایران در شهرهای بلندمرتبه مانند اصفهان،تبریز، شیراز، مشهد، قزوین به شدت مسجد بابا غدیر مشهد توسعه و گسترش یافتند.

همینطور راسته های جدیدی در کنار راسته های سابق ساخته شد و تعداد کاروانسرا در کنار هرکدام از بازارها برپا شوید. پادشاه عباس اولیه در سال 1011 ه.ش، فرمان تشکیل داد میدان امام(نقش دنیا) اصفهان و مسجد کاملی را در جناح جنوبی آن بخشید. آن‌گاه چندین راسته بازار و یک‌سری کاروانسرا در جناح شمالی و پیرامون میدان ساخته شد.

تبریز بعداز اصفهان مهم‌ترین شهر میهن در زمان صفویه محسوب می شد. طبق مدارک تاریخی در سال 1050 ه.ش، شمار کاروانسراها و خانها حدود دویست و هفتاد باب گفته شده میباشد.

بازار دیرین اهل ایران در عصر زندیه
بعد از صفویه تا حدود قرن 11 ه.ش، اقدامات مهمی در موضوع بسط فضاهای شهری و بازار در کشور‌ایران شکل نگرفت. در عصر حکومت کریم و مهربان خان زند، فعالیتهای مسجد بابا قدرت مشهد عمرانی مهمی در شیراز اعمال شد. در‌این زمان به دستور او، بازار نماینده قانونی و چندین کاروانسرا در شیراز ساخته شد که فعلا این بازار سابق جزء بناهای تاریخی و با ارزش آن زمان به شمار میایند.

آرامگاه امامزاده محمد باقر اسفيدان از حرم مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد متبرکه شهرستان بجنورد میباشد که بنای آن احتمالاً در دورۀ صفوی یا این که قاجار ایجاد شده است. پلان این آرامگاه مستطيلی میباشد و گنبدی با ساقۀ بلند سقف آن را پوشش مي دهد. این سازه دو ايوان داراست: ايوان شرقی با پوشش قوسی که با مقرنس­ كاری ، گچبری و آيينه كاری تزئين گردیده و ايوان جنوبی با پوشش مسطح که به­ روی بعضا تخته ­های پرواز سقف اسم واقف و بانی خير برای تشکیل داد و بازسازی سازه با مرکب خطاطی شد‌ه‌است. اين مقبره به امامزاده محمد باقر، از اولاد امام سجاد (ع) نسبت داده مي خواهد شد.

از نسل امام سجاد (علیه السلام) است و آیتم آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد احترام وعلاقه عموم اسفیدان و آبادی های گوشه و کنار میباشد.به گفته همسایه از تاریخ دفن این امامزاده بیشتراز هزار سال می گذرد و طبق اظهارنظر یک کدام از ازکارشناسان اداره مراقبت به جا مانده فرهنگی خراسان آرامگاه در قرن ششم هجری تاسیس شده است و عموم اسفیدان بر این باورند که وجود امامزاده سبب ساز شده در طول قرنها آسیبی از جانب کوه به آن ها نرسد.
درباره شهید شدن امامزاده محمدباقر (علیه السلام) اسفیدان این داستان سینه به سینه نقل گردیده‌است که می‌گویند: بعداز به شهیدشدن وصال امام رضا (علیه السلام) درزمان خلفای عباسی امامزاده محمدباقر نیز که به خراسان آمده بود گزینه تعقیب و آزار مأموران حکومتی قرار گرفته و با پیکری آسیب دیده به قربت اسفیدان میرسد در رمز منش رهگذری را چشم و از وی میخواهد که نهفته گاه او‌را به مأمورین علامت ندهد وخود در بالای درختی نهفته می‌گردد با وصال کارگزاران حکومت آن مرد برخلاف قولی که داده بود با اشاره دیده ودهان به آنان می فهماند که امامزاده در بالای درخت پنهان گردیده‌است با مکر آن مرد امامزاده به شهیدشدن میرسد.

البته ابن عنبه درعمده الطالب ازمهاجرت محمد آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد صفی الدوله که با ده واسطه به امام سجاد منتهی میشود خبر داده میباشد که نسب او از این قرار میباشد:
محمد صفی الدوله بن عبدالله بن محمد بن عبدالله بن ابومحمد محمدحسن بن ابوعبدالله الحسین بن محمدالاکبر ابن قدمت بن یحیی بن ابی عبدالله الحسین بن زید شهید بن امام زین العابدین (علیه السلام).
وجود آرامگاه امام زاده محمد باقر با گنبد و گلدسته های براق و حاذق دیرینه در اواسط روستا جذابیت وروحانیت خاصی به‌این روستا بخشیده میباشد كه از محیط و اكناف بخصوص ماه مبارك رمضان و روز های محرم برای جاری ساختن مراسم عزاداری و طلب حاجت به انجا روی میاورند. طبق لحاظ كارشناسی ارثیه فرهنگی خراسان آرامگاه در قرن ۶ هجری شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد تشکیل‌شده در دیوار حیاط امام زاده مندرج: مرقد شاهزاده باقر بود اسفیدان از تربتش ایمن بود.

آرامگاه عطار نیشابوری، شعر سرا مالامال شهرت مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد اهل ایران در شهر نیشابور، انتهای خیابان عرفان در راءس باغی در مجاورت قبر کمال الملک واقع گردیده‌است.

تاریخچه آرامگاه عطار
عطار نیشابوری در سال 618 هجری قمری در هنگام حمله مغول، به دست یکی‌از مغولان اسیر و بعد از آن کشته میگردد. اول بنای آرامگاه عطار نیشابوری اندکی بعداز کشته شدن وی، به وسیله حکم دهنده القضاة یحیی بن ساعد از بزرگان نیشابور در میانه قرن هفتم تشکیل‌شده و در اواخر عصر تیموری رو به ویرانی گذاشت.

بعداز آن امیر علی شیر نوایی، وزیر آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد فرمانروا حسین بایقرا عمارتی خوشگل بر آرامگاه عطار نیشابوری تشکیل داد. این سازه در اواخر قاجار در معرض هلاکت قرار گرفت و بالاخره بنای فعلی یکی بناهای آرامگاهی زیبای جمهوری اسلامی ایران با پلان هشت ضلعی با گنبد دو پوش فیروزه ای در سال 1341 هجری خورشیدی ساخته شد، در عصر های پهلوی دوم نوسازی بدون نقص و دهه ۷۰ نیز نوسازی مختصر شد و به سعی انجمن اثر ها ملی، تجدید بنا و تروتمیز شوید.

خصوصیت های معماری و تزیینات آرامگاه عطار
آرامگاه عطار پلانی هشت ضلعیدارد و به تبع نمای بیرونی سازه هشت ضلعی بوده که روی بدنه فرنگی آن و در چهار جهت اساسی، چهار تراس دارنده ورودی و در چهار جهت فرعی، چهار طاق نما دیده میشود، چهار غرفه خرد و در فضای داخلی در به عبارتی جهات چهار سلطان نشین تاسیس کرده اند.
این چهار سلطان نشین دارنده چهار در خرد چوبی و معمولی می‌باشند که به داخل غرفه های خارج گشوده می‌شوند.
تزئینات بیرونی آرامگاه عطار نیشابوری کاشی کاری به رنگ های خردلی، فیروزه ای، لاجوردی، سپید و قهوه ای میباشد.
سنگ قبر عطار به ارتفاع 63/1 متر و پهنا 70 سانتیمتر و طول 32 سانتیمتر در اواسط مقبره نصب گردیده‌است. در اواسط بنای آرامگاه جای دارد و بالای بقاع دارنده گنبد کوچکی میباشد که قوس مازه دار، داراست.
مزار وی از مال نوعی سنگ به اسم افراشته به رنگ مشکی میباشد و اشعاری به خط ثلث آن را تزیین کرده اند.
بر بالای سنگ قبر عطار ستونی سنگی دیده می شود که در قدیم میان دیوار آجری قرار داشته و امروز این دیوار از فی مابین رفته میباشد.
مساحت تک تک آرامگاه عطار نیشابوری 119 متر مربع و بعدها فضای تحت سقف سازه که به طور هشت ضلعی تشکیل‌شده ، نسبتاًً 6×6 متر میباشد.
در ورودی آرامگاه عطار تا قبل از اینً از جهت مشرق بوده که اکنون به جناح شمالی منتقل گردیده و رفت و آمد از سمت شمال مقبره شکل می‌گیرد.
کف داخلی سازه با سنگ مرمر و کف غرفه های رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بیرونی با سنگ سپید خلج مشهد مفروش گشته میباشد.
جرزها و کتیبه های بیرون سازه توسط کاشی معرق کاشی کاری گردیده و بدنه غرفه های خارج حرم بوسیله کاشی کاری معقلی تزئین گشته میباشد.
بدنه داخلی مقبره بوسیله اندود گچ و تزئینات گچی بسیار بی آلایش ای پوشیده گردیده‌است و جدیداً روی این اندود رنگ روغن زده گردیده است.
در باطن هر تراس و طاق نما، آغاز تا مسافت 5/1 متری از کف، سنگ مرمر شغل نهاده شد‌ه‌است.
پس از این سنگ ها یک نوار کاشی به طول نسبتاًً 5/1 متر در درون قـابی از خشت فعالیت گذا شته گردیده‌است که دارنده نقوش هندسی می‌باشند.
طاق حیاط ها دارنده تزئینات مقرنس کاری در درون و کاشی کاری در نمای فرنگی میباشد .
در طرفین هر تراس و طاق نما دو فریم مستطیل صورت شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد از بالای تزئینات سنگ مرمر تا سقف گنبد به چشم میخورد که دارنده تزئینات کاشی با نقوش اسلیمی میباشد.

روش معماری مسجد کبود تبریز مسجد غدیر بلوار معلم مشهد گرانبها، تلفیقی از طرق معماری رایج در کشور‌ایران زمین به خصوص آذری و اصفهانی است.
مسجد کبود از نگاه فضاهای معماری از سردر، مناره ، گنبد و شبستان ساخته شده میباشد.
همینطور آرامگاه خانوادگی جهانشاه نیز در باطن مسجد مکان گرفته میباشد.این آرامگاه در قسمت جنوبی مسجد جای دارد و از حیث بافت ساختمانی و پیاده سازی، پیوندی ناگسستنی با مسجد داراست.
ساختمان های هر دو شبستان این سازه به طور تماما جدا از هم و با الگوهای ساختمانی مختلف برپا گردیده و فارغ از هیچ سیرتکامل هشت و گیری در کنار هم قرار مسجد غدیر فلاحی مشهد گرفته اند.
خلال مفاد فوق الذكر محراب مسجد کبود که در واقع فصل مشترک شبستان ها است، فی مابین تویزه های اساسی هر یکی دو گنبد که از نوع پنج و هفت گفته ( بی آلایش ) قرار میباشند قرار گرفته میباشد.
گنبد آجری مسجد کبود تبریز با ۱۷ متر دهنه و ۲۰ متر طول ، یکی گرانقدر ترین اثرها معماران اسلامی قرن نهم ه . ق میباشد که با الهام از مدل معماری زمان ایلخانی با خشت تشکیل‌شده و میباشد.
الگوی ساختمانی مسجد کبود تبریز نیز مانند بخش اعظمی از مساجد شبستانی به طور چهار ایوانی با ایوان مرکزی در نواحی مرکزی جمهوری اسلامی ایران میباشد که به جهت آب و هوای سرد حوزه‌ ایوان مرکزی به گنبد منزل ای تعالی تبدیل گردیده‌است و می اقتدار اینگونه فیض گیری نمود که معمار این سازه در غایت دقیق شدن و فارغ از هیچ مسجد بابا غدیر مشهد سیرتکامل دخل و تصرفی در مثال های مورد قبول و جانور قبلی و تنها به مراد انطباق با اقلیم شهر تبریز این شبستان گرانقدر را پیاده سازی نموده است.
ملات آیتم به کارگیری در تزئینات باطن و بیرون مسجد کبود تبریز ساروج است که متناسب با اقلیم سرد تبریز میباشد.
بیشتر مصالح مستعمل در مسجد کبود خشت، سنگ، چوب می‌باشند که ضمن برخورداری از گنجایش حرارتی بالا تمامی جزو مصالح بوم آوردهستند.
در تزئینات این سازه نیز از ملات ساروج، شفته آهک و کاهگل مستعمل میباشد که متناسب با اقلیم سرد شهر تبریز می‌باشند.
همینطور رنگ تیره ( لاجوردی ) کاشکاری به عمل رفته در سراسر نمای سازه سبب ساز جذب گرما از اطراف خارج و جابجایی آن به درون سازه می گردیده است.
در بنای مسجد آیتم بازرسی پنج بازشو در هر مورد از ضلع های شرقی و غربی سازه وجود دارااست در مقابل بازشوهای نماهای شرقی و غربی سازه دیوارهای مشبک آجری تاسیس مسجد بابا قدرت مشهد شده است.